เมื่อคืนนี้ (16 เมษายน 2024) เบนจามิน เนทันยาฮู (Benjamin Netanyahu) นายกรัฐมนตรีอิสราเอล เรียกประชุมคณะรัฐมนตรีสงคราม โดยผู้บัญชาการกองทัพบกยืนยันว่า อิสราเอลจะใช้วิธีการโต้กลับอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ขณะที่ชาวอิหร่านแสดงความกังวลถึงผลกระทบของความขัดแย้ง โดยเฉพาะประเด็นทางเศรษฐกิจ
ทั้งนี้ สำนักข่าวรอยเตอร์ (Reuters) และเอเอฟพี (AFP) รายงานตรงกันว่า คณะรัฐมนตรีสงครามอิสราเอลเรียกประชุมด่วนในช่วงดึกของเมื่อคืนนี้ ซึ่งเป็นครั้งที่ 2 หลังจากเกิดเหตุโจมตีด้วยขีปนาวุธในวันที่ 13-14 เมษายนที่ผ่านมา โดยเนื้อหาหลักที่เปิดในหน้าสื่อเพียงเล็กน้อย คือ การประเมินวิธีการโต้กลับอิหร่าน
ขณะที่ เฮอร์ซี ฮาเลวี (Herzi Halevi) ผู้บัญชาการกองทัพอิสราเอล (Israel Defense Force: IDF) กล่าวปราศรัยกลางฐานทัพอากาศเนติวิม (Netivim) ที่ได้รับความเสียหายจากการโจมตีบางส่วนว่า อิสราเอลจะตอบโต้อิหร่านอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อนภายใต้ปฏิบัติการ ‘โล่เหล็ก’ (Iron Shield) หลังอีกฝ่ายพยายามทำลายศักยภาพเชิงกลยุทธ์ของประเทศด้วยการโจมตีเช่นนี้
แม้ยังไม่มีการเปิดเผยรายละเอียดอย่างชัดเจนถึงวันและเวลา แต่ฮาเลวีทิ้งนัยสำคัญว่า อิสราเอลอาจใช้วิธีการโจมตีทางอากาศ ซึ่งเปรียบดังข้อได้เปรียบในจุดอ่อนของกองทัพอิหร่าน
ความจริงจังของการตอบโต้อิสราเอลต่ออิหร่าน สะท้อนจากการระงับแผนการบุกราฟาห์ (Rafah) ดินแดนทางตอนใต้ของกาซาเป็นการชั่วคราว แม้กองทัพอิสราเอลจะโปรยใบปลิวประกาศเตือนประชาชนนับล้านชีวิตช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา และแหล่งข่าวของซีเอ็นเอ็น (CNN) ยังยืนยันว่า อิสราเอลไม่เปลี่ยนใจในการเปิดปฏิบัติการเชิงรุกภาคพื้นดินก็ตาม
ปัจจุบัน อิสราเอลยังอยู่ในช่วงเฝ้าระวังภัยระดับสูง โดยบางกิจกรรมทางสังคมถูกสั่งห้ามชั่วคราว เช่น การรวมตัวขนาดใหญ่ หรือกิจกรรมบางอย่างในโรงเรียน
ขณะเดียวกัน รอยเตอร์รายงานถึง ‘ความกดดัน’ ของมวลชนในอิหร่าน แม้ปรากฏคลิปวิดีโอการเฉลิมฉลองในรัฐสภาต่อการตอบโต้อิสราเอล ตามด้วยการรายงานของสื่อว่า มีมวลชนอิหร่านบางส่วนออกมาตะโกนสนับสนุนการกระทำของรัฐบาลว่า “อิสราเอลจงพินาศ อเมริกาจงพินาศ” ในหน้าสื่อ
แต่ประชาชนจำนวนไม่น้อยกำลังวิตกถึงผลกระทบอันใหญ่หลวง โดยเฉพาะประเด็นทางเศรษฐกิจนับต่อจากนี้ ซึ่งชนชั้นกลางและชนชั้นล่างของสังคมกำลังแบกรับภาระดังกล่าว ท่ามกลางสถานการณ์เงินเฟ้อมากกว่า 50% ส่งผลให้ราคาบ้าน อาหาร และของใช้ สูงขึ้น ขณะที่สกุลเงินเรียล (Rial) ของอิหร่าน ลดมูลค่าลงอย่างเห็นได้ชัด
ยังไม่รวมถึงภาพการอพยพของครอบครัวนักการทูตจากโลกตะวันตก พาให้ทุกคนหวนคิดถึงเหตุการณ์เลวร้ายที่สร้างความอลหม่าน และเปลี่ยนแปลงประเทศครั้งใหญ่ อย่างการปฏิวัติอิหร่านในปี 1979 หรือสงครามอิรัก-อิหร่านในช่วงปี 1980
ปาร์วาเนห์ (Parvaneh) แม่บ้านสาวรายหนึ่ง ให้สัมภาษณ์ว่า ในตอนนี้ เศรษฐกิจของอิหร่านกำลังย่ำแย่ ขณะที่ความปลอดภัยในชีวิตเสี่ยงถูกทำลาย เธอจึงไม่ต้องการสงคราม และอิหร่านควรทำทุกวิถีทางเพื่อหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง
“แล้วฉันจะปกป้องลูกสองคนได้อย่างไร ไม่มีที่ไหนปลอดภัยอีกแล้ว เราในฐานะชาวอิหร่านอดกลั้นมานานหลายปี สงครามนำมาแต่วิกฤตเลวร้าย สามีของฉันทำงานในโรงงาน แต่ตอนนี้เราไม่มีเงินแม้แต่จะซื้อลวดเย็บกระดาษ” เธอระบุ
อย่างไรก็ตาม น่าสนใจอย่างยิ่งที่ชาวอิหร่านบางส่วนออกมา ‘สนับสนุนอิสราเอล’ บนโลกออนไลน์ โดยหน่วยข่าวกรองของกองกำลังพิทักษ์ปฏิวัติอิสลาม (Islamic Revolutionary Guard Corps: IRGC) ออกแถลงการณ์เตือนพฤติกรรมดังกล่าวในช่วงที่ผ่านมาว่า การกระทำดังกล่าวอาจมีความผิดทางอาญา
สาเหตุดังกล่าวเกิดจากปัญหาทางการเมืองและสังคมของอิหร่านที่ ‘มีแผลเรื้อรัง’ เป็นระยะเวลายาวนาน ซึ่งอดีตเจ้าหน้าที่ทางการอิหร่านที่ไม่เปิดเผยตัวตนอธิบายความคับข้องใจของเขาผ่านรอยเตอร์ว่า ผู้คนรู้สึกอึดอัดเพราะพิษเศรษฐกิจ ผสมผสานกับข้อจำกัดทางสังคมที่สร้างขึ้นโดยรัฐบาลเผด็จการ
“เหมือนกับว่า การโจมตีของอิสราเอลอาจปล่อยความคับแค้นใจ และนำไปสู่การประท้วงครั้งสำคัญ ซึ่งเป็นสิ่งสุดท้ายที่อยากเห็นเมื่อถูกคุกคามจากศัตรู” เขาแสดงความรู้สึก
ปัจจุบัน อันโตนิโอ กูร์เตอร์เรส (Antonio Guterres) เลขาธิการองค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) พร้อมด้วยผู้นำยุโรป ได้แก่ เอ็มมานูเอล มาครง (Emmanuel Macron) ประธานาธิบดีฝรั่งเศส, โอลาฟ ช็อลทซ์ (Olaf Scholz) นายกรัฐมนตรีเยอรมนี และเดวิด คาเมรอน (David Cameron) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศและอดีตนายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร ออกมาเรียกร้องให้อิสราเอลและอิหร่านยับยั้งชั่งใจ เพื่อไม่ให้ความขัดแย้งบานปลายกลายเป็นสงคราม
เช่นเดียวกับ โจเซฟ บอร์เรลล์ (Josep Borrell) ผู้แทนสูงสุดของสหภาพยุโรปด้านการต่างประเทศและความมั่นคง ที่กล่าวว่า ตอนนี้ทั้งโลกกำลังยืนอยู่บนหน้าผา และจำเป็นอย่างมากที่ต้อง ‘ถอยหลัง’ เพื่อไม่ให้ตกลงไป
สำหรับท่าทีของจีน หวัง อี้ (Wang Yi) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน ระบุผ่านสำนักข่าวซินหัว (Xinhua) โดยเขาเชื่อว่า อิหร่านสามารถ ‘จัดการ’ กับสถานการณ์ได้ดี ไปพร้อมกับการหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง ก่อนจะย้ำว่า การตอบโต้ของอิหร่านครั้งนี้ อยู่ภายใต้กรอบ ‘สิทธิในการป้องกันตนเอง’ อย่างจำกัดและเหมาะสม พร้อมยืนยันว่า ตอนนี้จีนกำลังประสานงานกับซาอุดีอาระเบียในฐานะรัฐตัวกลาง เพื่อลดความตึงเครียดในตะวันออกกลาง
อ้างอิง
https://www.reuters.com/world/middle-east/iranians-anxious-israel-weighs-strike-response-2024-04-15/
https://edition.cnn.com/2024/04/15/middleeast/israel-war-cabinet-iran-debate-intl/index.html
https://www.iranintl.com/en/202404143772
Tags: อิหร่าน, เศรษฐกิจ, ยุโรป, จีน, อิสราเอล, ซาอุดีอาระเบีย, ตะวันออกกลาง, เบนจามิน เนทันยาฮู, Middle East, กาซา, กองทัพอิสราเอล, เนทันยาฮู, ราฟาห์, อิสราเอล-อิหร่าน, IDF
