‘ติดคุกแต่ชนะเลือกตั้ง’ ดูเตอร์เตนั่งเก้าอี้นายกฯ เมืองดาเวา ด้าน มาร์กอส จูเนียร์ คะแนนความนิยมตกต่ำ

วันนี้ (13 พฤษภาคม 2025) โรดริโก ดูเตอร์เต (Rodrigo Duterte) อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ชนะการเลือกตั้งฟิลิปปินส์กลางเทอม 2025 เตรียมดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวาเป็นปีที่ 30 แม้จะอยู่ระหว่างการต่อสู้คดีสงครามยาเสพติด และถูกจำคุกที่ศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) จากปมสงครามยาเสพติด ขณะที่คะแนนความนิยมของ เฟอร์ดินานด์ บองบอง มาร์กอส จูเนียร์ (Ferdinand Bongbong Marcos Junior) ถดถอยลง จากประเด็นสมรู้ร่วมคิดกับ ICC ให้ดำเนินคดีดังกล่าว

จากผลการเลือกตั้งกลางเทอมของฟิลิปปินส์ในวันที่ 12 พฤษภาคมที่ผ่านมา ปรากฏว่า ดูเตอร์เตชนะการเลือกตั้งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวาแบบแลนด์สไลด์ โดยครองคะแนนเสียงสูงสุดถึง 4.05 แสนเสียง หรือคิดเป็น 60% ของคะแนนทั้งหมด ขณะที่คู่แข่งอันดับ 2 มีผู้ไว้วางใจราว 4.9 หมื่นเสียง ซึ่งห่างจากดูเตอร์เตถึง 8 เท่า ทำให้อดีตประธานาธิบดีครองอิทธิพลในเมืองดาเวาเข้าสู่ปีที่ 30

นอกจากนี้มีการคาดการณ์ว่า สมาชิกของครอบครัวของดูเตอร์เตอีกจำนวนหนึ่ง จะชนะการเลือกตั้งในตำแหน่งสำคัญของเมืองดาเวา เช่น เซบาสเตียน ดูเตอร์เต (Sebastian Duterte) ลูกชายคนสุดท้อง ที่เคยดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีดาเวา ก่อนจะลาออกจากตำแหน่ง เพื่อเปิดทางให้พ่อ และลงสมัครตำแหน่งรองนายกเทศมนตรีแทน

อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ยังได้รับความนิยมอย่างล้นหลาม แม้จะเผชิญคดีอื้อฉาวในสงครามยาเสพติด หลังมาร์กอส จูเนียร์ส่งสัญญาณเปิดทางให้ ICC ดำเนินคดีกับดูเตอร์เต เป็นเหตุให้ศาลจับกุมตัวเขากลางสนามบินมะนิลาเมื่อวันที่ 11 มีนาคมที่ผ่านมา โดยมีข้อกล่าวหาว่า ตั้งแต่ปี 1998-2015 ที่ดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวา ดูเตอร์เตได้สังหารประชาชนราว 3 หมื่นคน เพื่อปราบปรามยาเสพติดด้วยวิธีการนอกกฎหมายอย่างเป็นระบบ ผ่านการสมรู้ร่วมคิดกับผู้พิพากษา อันธพาล และคณะลูกขุน

น่าสนใจว่าล่าสุดสำนักข่าว New York Times รายงานว่า ดูเตอร์เตได้รับช่อดอกไม้จำนวนมากที่ต้องใช้รถบรรทุกขนทั้งคัน และบัตรอวยพรวันเกิดที่บรรจุกระสอบได้ 3 กระสอบ ขณะที่ประชาชนบางส่วนแห่ลงถนน และสวมชุดสีเขียวเพื่อชุมนุมทางการเมืองในวันเกิดของเขา โดยหลายฝ่ายตั้งคำถามว่า เพราะเหตุใดผู้นำคนนี้จึงติดคุก ทั้งที่แนวทางของอดีตผู้นำทำให้ดาเวา กลายเป็นเมืองต้นแบบ ทั้งสะอาด ปลอดภัย และเป็นระเบียบเรียบร้อย

อย่างไรก็ตามผลเลือกตั้งพบว่า ความนิยมของมาร์กอส จูเนียร์กำลังถดถอยจากปมเปิดทางให้ ICC ดำเนินคดีกับดูเตอร์เต หลังกลุ่มสมาชิกวุฒิสภาที่สนับสนุนเขา ได้รับคะแนนเสียงน้อยลง โดยคว้าที่นั่งในสภาได้ 12 ที่นั่ง ซึ่งตรงกับคะแนนความนิยมจากประชาชนที่ลดลงเหลือเพียง 25% จาก 42% ในเดือนที่ผ่านมา ขณะที่ สว.กลุ่มของ ซารา ดูเตอร์เต (Sara Duterte) รองประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ทำผลงานได้ดีขึ้นและอาจปูทางไปสู่การลงเลือกตั้งท้าชิงเก้าอี้ผู้นำในปี 2028

ในช่วงที่ผ่านมา เกิดความขัดแย้งระหว่างครอบครัวดูเตอร์เตกับมาร์กอส หลังประธานาธิบดีพยายามถอดถอนซาราออกจากตำแหน่ง โดยอ้างว่า เธอคอร์รัปชัน วางแผนทำร้ายร่างกายภรรยา และประธานสภาฯ ขณะที่ครั้งหนึ่ง ดูเตอร์เตเรียกมาร์กอส จูเนียร์ว่า ‘พวกติดยา’ เช่นเดียวกับเซบาสเตียน ที่ร้องให้ผู้นำฟิลิปปินส์ลาออกจากตำแหน่ง โดยอ้างว่า เขาเป็นคนเกียจคร้านและไร้แรงจูงใจในการทำงาน

อ่านบทความเกี่ยวกับสงครามยาเสพติดในฟิลิปปินส์เพิ่มเติม ได้ทาง https://themomentum.co/analysis-philippines-drug-war-2024/