วันนี้ (13 มีนาคม 2025) โรดริโก ดูเตอร์เต (Rodrigo Duterte) อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ประกาศสู้คดีอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (Crime Against Humanity) จากกรณีสงครามยาเสพติดในศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) ขณะที่ทำเนียบประธานาธิบดีส่งสัญญาณสนับสนุนให้ ICC ดำเนินคดีกับดูเตอร์เต
ใน Facebook ส่วนตัวของดูเตอร์เตที่ชื่อว่า Rody Duterte ปรากฏคลิปวิดีโอของเขาสวมเสื้อสีขาว นั่งทักทายทุกคนจากเครื่องบินว่า เขาพร้อมสู้กับข้อกล่าวหาใดๆ ก็ตามจาก ICC เพื่อปกป้องประเทศชาติ และรับผิดชอบทุกอย่างที่เกิดขึ้น
“อะไรที่เกิดขึ้นในอดีต ผมจะเดินหน้าต่อสู้กฎหมายและกองทัพ ผมเคยพูดไปแล้วว่า ผมจะปกป้องทุกคน และรับผิดชอบทุกอย่าง
“นี่จะเป็นการต่อสู้ที่ยาวนาน แต่ผมอยากพูดกับคุณว่า ผมจะสู้ต่อไปเพื่อประเทศและจะเป็นเช่นนั้น หากนี่คือชะตากรรมของผม” อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ทิ้งท้ายว่า เขาสบายดี ทุกคนไม่ต้องเป็นห่วงเขา
ดูเตอร์เตคือผู้นำในเอเชียคนแรกที่เป็นผู้ต้องหาของ ICC จากสงครามปราบปรามยาเสพติดในช่วงที่เขาดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวา (Davao) และผู้นำสูงสุดของประเทศ ตั้งแต่ปี 2011-2019 หลังรัฐบาลฟิลิปปินส์ภายใต้ เฟอร์ดินานด์ บองบอง มาร์กอส (Ferdinand Bongbong Marcos) ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน ตัดสินใจยอมส่งตัวดูเตอร์เตให้ตามหมายจับขององค์การตำรวจอาชญากรรมระหว่างประเทศ หรือตำรวจสากล (INTERPOL) กลางสนามบินนินอยอากีโน (Ninoy Aquino Airport) ในวันที่ 10 มีนาคมที่ผ่านมา เป็นเหตุให้ดูเตอร์เตต้องถูกจำคุก เพื่อรอพิจารณาในกรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ ที่ตั้งของ ICC
ปัจจุบัน คาริม ข่าน (Karim Khan) อัยการสูงสุดของ ICC เปิดเผยว่า การจับกุมตัวดูเตอร์เตเป็นช่วงเวลาสำคัญสำหรับเหยื่อผู้ถูกกระทำ ขณะนี้ขั้นตอนทางกฎหมายคือ การพิสูจน์คดีต่อหน้าผู้พิพากษาในชั้นศาล โดยย้ำว่า ศาลมีเขตอำนาจพิจารณาคดีดังกล่าว เพราะเหตุการณ์ทั้งหมดเกิดขึ้นในช่วงก่อนปี 2019 ซึ่งฟิลิปปินส์ยังเป็นสมาชิกของธรรมนูญกรุงโรม (Rome Statute) อยู่ ก่อนจะถอนตัวหลังจากนั้น
ขณะที่รัฐบาลฟิลิปปินส์ส่งสัญญาณสนับสนุน ICC อย่างมีนัยสำคัญ โดย แคลร์ คาสโตร (Claire Castro) โฆษกทำเนียบประธานาธิบดีออกมาแถลงการณ์ว่า การปราบปรามสงครามยาเสพติดของดูเตอร์เต ทั้งการสังหาร กระบวนการยุติธรรมที่ไม่สมเหตุสมผล และการยุยงให้ตำรวจสู้กับประชาชน ไม่สมควรเป็นนโยบายของรัฐบาล เพราะการฆาตกรรมนั้นผิดกฎหมาย พร้อมกับตั้งคำถามกลับผู้ที่สนับสนุนอดีตประธานาธิบดีว่า แล้วครอบครัวของเหยื่อจะใช้ชีวิตต่อไปอย่างไรจากเหตุการณ์ครั้งนี้
“นี่ไม่ใช่เรื่องการแก้แค้น แต่มันคือความยุติธรรมที่กำลังเกิดขึ้น” คาสโตรกล่าว โดยอ้างคำพูดของ เลย์ลา เดอ ลิมา (Leila De Lima) อดีตรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมและวุฒิสภา ที่ถูกจำคุกจากข้อกล่าวหาค้ายาเสพติดในเรือนจำ
น่าสนใจไม่น้อยว่า แถลงการณ์จากทำเนียบประธานาธิบดีไม่ได้ปฏิเสธการให้ความร่วมมือกับ ICC แต่อย่างใด พร้อมย้ำว่า หากศาลขอความร่วมมือ รัฐบาลก็ต้องปฏิบัติตามหน้าที่ และการจับกุมดูเตอร์เตชอบด้วยกฎหมายทุกองค์ประกอบ ท่ามกลางข้อโต้แย้งของ ซารา ดูเตอร์เต (Sara Duterte) รองประธานาธิบดีฟิลิปปินส์และบุตรสาวของอดีตประธานาธิบดีว่า การกระทำครั้งนี้เทียบเท่ากับ ‘การลักพาตัว’
อ้างอิง
Tags: มาร์กอสจูเนียร์, ดูเตอร์เต, สงครามยาเสพติด, ฟิลิปปินส์, อาเซียน, ศาลอาญาระหว่างประเทศ, ICC