วงการภาพยนตร์โลกเป็นอันร้อนระอุอีกครั้งในเดือนเมษายนนี้ เมื่อ Netflix ถอนหนังใหม่ห้าเรื่องออกจากโปรแกรมฉายที่เทศกาลหนังเมืองคานส์ เพราะทางคานส์ระบุว่าหนังที่ไม่ได้เข้าฉายทางโรงภาพยนตร์จะไม่มีสิทธิเข้าชิงรางวัลใดๆ ทั้งสิ้น
อันที่จริงสงครามนี้มีมาตั้งแต่ปี 2017 ที่ Netflix ส่งหนังเข้าเทศกาลหนังเมืองคานส์สองเรื่อง ได้แก่ Okja และ The Meyerowits Stories โดยทางคานส์คาดหวังว่าหนังทั้งสองเรื่องจะเข้าฉายในโรงก่อน แต่ที่สุดแล้วฝั่งคานส์ก็ต้องหัวร้อน เพราะขณะที่หนังทั้งสองเรื่องกำลังฉายบนจอในเทศกาล ทาง Netflix ก็ดันฉายทางออนไลน์ไปในเวลาเดียวกัน ทำให้การฉายรอบพรีเมียร์บนจอเทศกาลลดความสลักสำคัญลงไปมาก และประธานกรรมการผู้ตัดสินก็บอกว่า เขาไม่คิดว่าหนังทั้งสองจะได้รางวัลโดยไม่ถูกฉายในโรงหนัง ฝ่ายคนดูในงานเองก็ส่งเสียงโห่ตั้งแต่ที่โลโก้ Netflix ปรากฏตอน Okja เริ่มฉาย
ในปี 2018 นี้ Thierry Frémaux ผู้อำนวยการเทศกาลจึงออกกฎชัดเจนว่า หนังเรื่องใดก็ตามที่จะเข้าชิงรางวัลในเวทีคานส์ จะต้องเข้าฉายใน ‘โรงหนังฝรั่งเศส’ และกฎหมายโรงหนังของฝรั่งเศสก็ระบุว่า หนังเรื่องนั้นๆ จะต้องรอเวลา 36 เดือนหลังจากฉายในโรง ถึงจะเผยแพร่ทางออนไลน์ได้ ซึ่งเมื่อมีประกาศนี้ออกมา Ted Sarandos ผู้บริหาร Netflix ก็ออกปากทันทีว่า นโยบายนี้ทำให้การส่งหนังเข้าเทศกาลน่าสนใจน้อยลงไปเลย และถอนหนังของบริษัทออกไปในที่สุด
การเติบโตของ Netflix ที่ก่อตั้งเมื่อปี 1997 ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมหนังเป็นอย่างมาก เพราะระบบที่ผ่านมาโดยส่วนใหญ่คือ สตูดิโอหนังจ้างผู้กำกับและทีมงานเพื่อสร้างหนัง จากนั้นก็ป้อนเข้าฉายในโรงหนังก่อน แล้วค่อยเผยแพร่ทางอื่นทีหลัง การดูหนังในโรงจึงหมายถึงการเข้าถึงเนื้อหาก่อนและเป็นประสบการณ์ที่เหนือกว่าการดูหนังที่บ้าน
แน่นอนว่าเมื่อมีการสตรีมหนังคุณภาพทางออนไลน์ได้ก่อน สิ่งเหล่านี้ก็เริ่มสั่นคลอน
ในปีนี้เอง Netflix ก็ได้ประกาศเอาไว้ว่าจะทุ่มเงินกว่า 8 พันล้านเหรียญ ในการจ้างคนทำหนังและลงทุนเพื่อสร้างคอนเทนต์ของตัวเอง ซึ่งหากมองในมุมของผู้กำกับสักคนหนึ่ง การมีนายทุนที่มาพร้อมกับช่องทางออนไลน์ที่เข้าถึงคนดูได้ทั่วโลก อาจจะน่าสนใจกว่าการทำหนังกับสตูดิโอแล้วค่อยมาลุ้นจำนวนคนดูในโรงหนังก็เป็นได้
อย่างไรก็ตาม หลายภาคส่วนในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ก็ไม่ได้ปลื้ม Netflix มากนัก พวกเขาบางคนยังมีภาพจำว่าหนังออนไลน์อย่างไรก็มีคุณภาพไม่เท่าหนังโรง ไม่ว่าจะโดยระบบสตูดิโอที่เชื่อถือได้ หรือโดยผู้กำกับอินดี้ที่เต็มไปด้วยแพสชั่น ผู้กำกับสตีเฟน สปีลเบิร์กเคยให้สัมภาษณ์ไว้ว่า หนังจากบริการสตรีมมิ่งไม่ควรค่ากับรางวัลออสการ์ คริสโตเฟอร์ โนแลน เองก็ประกาศกร้าวว่าจะไม่มีวันร่วมงานกับ Netflix เด็ดขาด
แต่สิ่งที่ปฏิเสธได้ยากคือ ณ ตอนนี้ Netflix เป็นที่ยอมรับด้านคุณภาพจากกลุ่มคนดูจำนวนมาก ขณะที่เบอร์ใหญ่ในวงการ รวมถึงเทศกาลหนังเมืองคานส์ที่มีอายุกว่า 71 ปีแล้ว ก็อาจอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านของตัวเอง และคงเหมือนอีกหลายๆ อุตสาหกรรมที่อนาคตจะต้องยอมศิโรราบให้โลกออนไลน์กันไปในที่สุด การปรับตัวของอุตสาหกรรมเหล่านี้ในอนาคตจึงเป็นที่น่าสนใจอย่างยิ่ง
ที่มาภาพ: REUTERS/Mike Blake
ที่มา:
- https://futurism.com/netflix-future-film-industry/
- https://www.theguardian.com/film/2018/apr/21/netflix-vs-cannes-2018-culture-clash
- https://www.vanityfair.com/hollywood/2018/04/netflix-threatens-to-pull-five-films-from-cannes-film-festival
