“เต็มไปด้วยเสียงแห่งยุคสมัย จังหวะ และท่วงทำนองใหม่ๆ” นครคนนอก โดย พลัง เพียงพิรุฬห์ คว้าซีไรต์ ปี 2559

เมื่อชั่วโมงที่ผ่านมา มีการแถลงข่าวรางวัลซีไรต์ ประเภทบทกวี ประจำปี 2559 ‘นครคนนอก’ หนังสือรวมบทกวี โดย พลัง เพียงพิรุฬห์ คือหนึ่งใน 6 เล่มสุดท้ายที่เข้ารอบ และคว้ารางวัลนี้ไปครอง

“ทั้ง 6 เรื่องที่เข้ารอบฯ แต่ละเรื่องดีจริง มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและมีพลัง ชี้ให้เห็นสังคมไทยกำลังตกอยู่ในภาวะยุ่งยากร้ายแรง ทำให้ผู้อ่านเกิดสติปัญญาและอารมณ์สะเทือนใจ การนำเสนอเนื้อหามีรูปแบบน่าสนใจ ยกตัวอย่างเรื่อง

‘นครคนนอก’ ใช้เพลงแร็ป สะท้อนว่ากวีร่วมสมัยสามารถคิดค้นวิธีนำเสนอที่ทันสมัยได้”

“…ฉะนั้น ใครบอกกวีนิพนธ์ไทยตายแล้ว ไม่มีชีวิตนั้นไม่จริง” สมเกียรติ คู่ทวีกุล ประธานคณะกรรมการคัดเลือก กล่าวบางประโยคถึง ‘นครคนนอก’ ในงานประกาศผลกวีนิพนธ์ 6 เล่มที่เข้ารอบสุดท้ายเมื่อ 3 เดือนก่อน (11 ก.ย. 59)

หลังจากนั้นราวหนึ่งเดือนต่อมา (5 ต.ค. 59) จรูญพร ปรปักษ์ประลัย นักวิจารณ์วรรณกรรมชื่อดัง ได้เขียนถึง ‘นครคนนอก’ อีกหลายประโยคในบทความวิจารณ์หนังสือชื่อ ‘นครคนนอก คนแปลกหน้าในบ้านตัวเอง’ ที่เผยแพร่ใน www.thepaperless.co

“กวีนิพนธ์ชุดนี้เต็มไปด้วยลูกเล่นที่ พลัง เพียงพิรุฬห์ ใส่เข้ามาเต็มเพียบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเสียงแห่งยุคสมัย จังหวะและท่วงทำนองใหม่ๆ ที่มาพร้อมกับความเปลี่ยนแปลงของสังคม แฮชแท็ก แร็ป เดทเมทัล ผสมผสานไปกับเสียงรถยนต์กลางท้องถนน เสียงก่อสร้างตึกสูงใหญ่ เสียงประกาศเร่ขายของ เสียงผัดฉ่าปลาดุก และอื่นๆ อีกมากมาย รวมทั้งเสียงของความเงียบที่กึกก้องอยู่ในใจผู้คน”

เช่น…

“ตื่นแล้ว
#ยิ้มหน่อยนะเตง#เพลงส่งไปใหม่แล้วไง#ให้ของขวัญ#วันแสนสุข#กุ๊กกิ๊ก#ชิกชิล#มิ้นมิ้นคุณนาย
ตื่นสาย#ม่ายรุ#ครุคริ#นิพรือหลาว#ข้าวเช้าไม่ได้กิน#บินไม่ได้นี่#ชีวิตดี๊ดี…”
          (ชีวิตติดแฮชแท็ก, หน้า 37)

หรือการบอกเล่าเรื่องราวของผู้คนใน พ.ศ. นี้ ซึ่งอยู่กับความจริงไม่ใช่ความฝัน ต้องต่อสู้ดิ้นรนบนหนทางที่ไม่มีให้เลือกมากนัก ต่างพยายามใช้ชีวิตให้ดีที่สุด เพื่อประคับประคองชีวิตและคนที่รักไปด้วยกัน แต่ในอีกด้านหนึ่ง ต่างคนต่างก็ใช้ชีวิตตัวเองไปวันๆ อยู่และตายไปลำพัง หรือเป็นคนแปลกหน้าในบ้านตัวเอง

“กวีนิพนธ์ของ พลัง เพียงพิรุฬห์ ทำให้เราต้องหันไปมองผู้คนในสังคมอย่างพินิจพิจารณา …แม้ต่างกันด้วยเพศ วัย และอาชีพ ทว่าทั้งหมดล้วนเป็นเหมือนกันคือ ต้องต่อสู้ดิ้นรนจนไม่มีเวลาให้ท้อ ชีวิตต้องเดินหน้าต่อไป ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม”

ในช่วงท้ายของบทวิจารณ์ จรูญพรกล่าวถึง พลัง เพียงพิรุฬห์ และผลงานของเขาว่า “คือส่วนหนึ่งในความเปลี่ยนแปลงของกวีนิพนธ์ร่วมสมัย ซึ่งเป็นเครื่องพิสูจน์ให้เราได้เห็นว่า ไม่ว่าโลกจะผันแปรไปขนาดไหนก็ตาม พลังขับเคลื่อนของกวีไทยยังคงไม่ถดถอย”

ล่วงผ่านมาถึงวันนี้ (23 ธ.ค. 59) หลัง ‘นครคนนอก’ ได้รางวัลซีไรต์ พลัง เพียงพิรุฬห์ ได้พูดถึงเรื่องราวในผลงานตัวเองว่า เป็นเรื่องที่รวบรวมมาจากการใช้ชีวิตของตัวเองที่ผ่านมา ที่เคยเป็นกระเป๋ารถเมล์ กรรมกรก่อสร้าง ชาวไร่ ชาวสวน

“ในนครคนนอก …เรื่องดูเหมือนจะหลากหลายก็จริง แต่ทั้งหมดคือเรื่องคน คนที่ไปประสบ ไปพบมา เป็นคนธรรมดาทั่วไป มีปรากฏการณ์ที่กระทบกระแทกใจ ตั้งใจว่าจะทำบทกวีแบบแนวนี้–ผู้คน วิถีชีวิตที่หลากหลาย

“สมัยนี้แตกต่างกับสมัยก่อนห่างกันไกลมาก วิถีชีวิตในโลกช้าๆ หายไป อยากให้มองคนรอบข้างบ้าง มองในสิ่งที่คนไม่เหลียวมอง

“ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเรื่องการสื่อสารรวดเร็วมากขึ้น เราเคยชิน เรามีนิสัยใหม่ๆ หน้าจอมือถือไม่ถูกใจก็เลื่อนไป หรือไม่ก็แสดงความเห็น พอนานเข้าอาจทำให้พลาดอะไรไปหลายอย่าง ผมรู้สึกว่าอะไรบางอย่าง แม้จะล่วงผ่านยุคสมัย ก็หันกลับไปมองได้ เพื่อทบทวนสิ่งที่เคยผ่าน และมองไปข้างหน้าว่าเราจะไปต่อยังไง โดยที่ไม่ถูกอะไรชักจูง”

แล้ว พลัง เพียงพิรุฬห์ คือใคร?

คงไม่มีใครพูดถึงเขาได้ดีเท่า พลัง เพียงพิรุฬห์ พูดถึงตัวเองในเฟซบุ๊กที่ตั้งตามชื่อนามสกุลจริงว่า

“พลัง เพียงพิรุฬห์ คือนามปากกาของ เกริกศิษฏ์ พละมาตร์ นักทดลองชีวิตผู้หนึ่ง วัยเยาว์เคยหาเศษเหรียญแถวอู่รถเมล์สายสี่สิบเก้า จากนั้นเนรเทศตัวเองไปอยู่หมู่บ้านเล็กๆ ริมเขื่อนทางภาคอีสาน ทดลองใช้ชีวิตลูกทุ่งอย่างเอมอิ่ม แล้วกลับเมืองหลวงมาใช้ชีวิตนักเรียนช่างกล จบแล้วไปอยู่ปักษ์ใต้ยี่สิบกว่าปี ทำงานมาสารพัดอาชีพจนนับไม่ครบ ปัจจุบันทดลองชีวิตศิลปะ วรรณกรรม เพิ่งทดลองชีวิตนักกีฬา อนาคตอาจทดลองใช้ชีวิตอย่างอื่นอีก”

ถึงตรงนี้ จึงไม่น่าแปลกใจที่ ‘นครคนนอก’ กวีนิพนธ์เล่มล่าสุดที่ได้ซีไรต์ในปีนี้ของเขา จะเต็มไปด้วยสุ้มเสียงและลีลาใหม่ๆ ที่ร่วมสมัยจนหลายคนต้องเอ่ยถึง ถ้าหากสิ่งนั้นคือส่วนหนึ่งของการ ‘ทดลอง’ อย่างที่ พลัง เพียงพิรุฬห์ ตั้งใจ

นครคนนอก

พลัง เพียงพิรุฬห์ เขียน
ณัฎฐนิษฐ์ นิธิพิรุฬห์ บรรณาธิการ
นิดจะศิลป์ จัดพิมพ์
จำนวน 200 หน้า
ราคา 150 บาท
พิมพ์ครั้งที่ 1: มีนาคม 2559
หลังจากวันนี้ ตัวเลขข้างหลังจำนวนครั้งที่พิมพ์ คงมีการเปลี่ยนแปลง

FACT BOX:

‘นครคนนอก’ และคำประกาศของคณะกรรมการตัดสินรางวัลซีไรต์ ปี 2559
 

“รวมบทกวีเรื่อง ‘นครคนนอก’ ของ พลัง เพียงพิรุฬห์ มีความโดดเด่นด้านความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ความเป็นสากล วิธีการนำเสนอจากมุมมองที่แปลกใหม่ การใช้ภาษาที่สั้น กระชับ มีพลัง คมชัดทั้งเสียงและความหมาย ให้ภาพของผู้คนที่สังคมมองข้าม เนื้อหาครอบคลุมสังคมร่วมสมัย ชีวิตในเมือง ชีวิตในชนบท และเทคโนโลยีสมัยใหม่ ใช้รูปแบบฉันทลักษณ์ตามขนบและไร้ฉันทลักษณ์ผสมผสานกัน ใช้วรรณรูป ภาพวาด และสัญญะแสดงอารมณ์ สื่อเสริม เน้นความหมายให้ขบคิดและตีความ จินตภาพและน้ำเสียงบ่งบอกว่าชีวิตเป็นทุกข์ มีปัญหาและต้องดิ้นรน แต่ในท้ายที่สุดให้ความหวังและกำลังใจ กวีนิพนธ์เล่มนี้ จึงเป็นหน้าใหม่ของกวีนิพนธ์ไทยร่วมสมัย สมควรแก่รางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน (ซีไรต์) ประจำปีพุทธศักราช 2559”