คนหนุ่มสาวชาวคาซัคสถานประท้วงการสืบทอดอำนาจของกลุ่มอำนาจเก่า จนตอนนี้ถูกจับกุมแล้วนับพันคน ความโกลาหลนี้เกิดขึ้นตั้งแต่ก่อนและหลังการเลือกตั้งประธานาธิบดี ที่ถูกมองว่าจัดฉาก และเป็นเพียงอีกฉากของการสืบทอดอำนาจจากกลุ่มเดิม

สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 9 มิถุนายนที่ผ่านมา คาซัคสถานเพิ่งมีการเลือกตั้งประธานาธิบดี และก็ได้คัซซิม โจมาร์ท โทคาเยฟ (Kassym-Jomart Tokayev) เป็นประธานาธิบดีคนแรกที่เข้ามารับตำแหน่งภายหลังจากยุคโซเวียตล่มสลาย หลังจากที่นูร์สุลต่าน นาซาร์บาเยฟ (Nursultan Nazarbayev) ผู้นำคนสุดท้ายจากยุคโซเวียตลาออกเมื่อ 19 มีนาคมที่ผ่านมา เขาเป็นประธานาธิบดีมาตั้งแต่ปี 1989 โดยมีโทคาเยฟ ประธานวุฒิสภาทำหน้าที่รักษาการตำแหน่งประธานาธิบดี

โทคาเยฟถูกมองว่าเป็นผู้สืบทอดอำนาจของนาซาร์บาเยฟ อีกทั้งปัญหาเรื่องมาตรฐานการดำรงชีพและเศรษฐกิจที่ตกต่ำ ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ประชาชนไม่พอใจ

การลงจากตำแหน่งของนาซาร์บาเยฟกลายเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เกิดกิจกรรมทางการเมืองในคาซัคสถานมากมาย มีกลุ่มคนหนุ่มสาวเป็นแกนนำ พวกเขาเรียกร้องให้มีการปฏิรูปและเรียกร้องการเลือกตั้งที่เสรีและยุติธรรม สโลแกนที่ถูกหยิบยกมาใช้เป็นแฮชแท็กคือ “คุณหนีความจริงไปไม่พ้นหรอก” “สำหรับการเลือกตั้งที่ยุติธรรม” “เรามีตัวเลือก” รวมทั้ง “พวกเราตื่นแล้ว” พวกเขาหวังจะเห็นความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง

แต่กลายเป็นว่ามีผู้ชุมนุมถูกควบคุมตัวหลายพันคน แม้โทคาเยฟจะพยายามบอกว่าตนเอง “อดกลั้นต่อความเห็นที่แตกต่าง” และสัญญาว่าจะพูดคุยกับผู้ชุมนุมก็ตาม

แม้ผลการเลือกตั้งจะออกมาว่า เขาชนะด้วยคะแนน 71% จากจำนวนผู้มีสิทธิออกเสียง 77.4% แต่ก็มีการตั้งข้อสงสัยว่า การเลือกตั้งครั้งนี้ไม่เป็นไปตามมาตรฐานสากล เพราะเห็นชัดเจนว่ามีการละเมิดเสรีภาพพื้นฐานของประชาชน กดดันผู้วิพากษ์วิจารณ์ รวมทั้งจำกัดสิทธิในการรวมกลุ่มและแสดงออกของประชาชนทั้งก่อนและหลังการเลือกตั้ง

ผู้ชุมนุมเรียกร้องให้ประกาศให้ผลการเลือกตั้งเป็นโมฆะ ผู้ชุมนุมมองว่าการเลือกตั้งครั้งนี้เป็นการจัดฉาก เพราะโทคาเยฟไม่มีคู่แข่งจริงๆ ในบรรดาคู่แข่งของเขามี 5 คน อาเมียจาน คอซซานอฟ จากฝั่งนิยมประชาธิปไตย ซึ่งได้คะแนน 16.23% ก็ออกมาแสดงความยินดีกับโทคาเยฟ ทั้งที่ยังไม่มีการประกาศผลการเลือกตั้ง ทำให้ถูกมองว่าเขาร่วมมือกับผู้มีอำนาจก่อนแล้ว กลุ่มคนหนุ่มสาวบอกว่า การที่เขาคุกเข่าให้กับกลุ่มอำนาจรัฐเก่าทำให้พวกเขาอยากจะอาเจียนออกมา

นับตั้งแต่ก่อนการเลือกตั้ง 9 มิถุนายนจนถึงตอนนี้ ตำรวจที่เข้าสลายการชุมนุมได้จับกุมผู้ชุมนุมแล้ว 4,000 กว่าคน และมีอย่างน้อย 700 คนที่ถูกควบคุมตัวเป็นเวลาหลายวัน

ที่มา:

• https://asia.nikkei.com/Politics/New-Kazakh-president-under-pressure-as-youths-demand-reform
• https://www.voanews.com/south-central-asia/kazakhstan-updates-tally-protest-arrests-nearly-4000
• https://www.aljazeera.com/news/2019/06/hundreds-arrested-kazakhstan-election-protests-190613201849137.html

ที่มาภาพ: VYACHESLAV OSELEDKO / AFP