Q: ผมชอบผู้หญิงคนเดียวกับเพื่อนสนิทของผม (และเป็นรูมเมตด้วย!) ซึ่งมีทีท่าว่าผู้หญิงคนนั้นโน้มเอียงมาทางผมมากกว่า ผมควรบอกเพื่อนผมถึงเรื่องนี้ดีหรือเปล่าครับ รู้สึกอึดอัดมากๆ ไม่รู้ว่าเราจะคุยต่อดีหรือยังไง ถ้าบอกเพื่อนไป ‘ขอบเขต’ ในการบอกเพื่อนผมนั้นควรจะประมาณไหน เพื่อไม่ให้ทำร้ายจิตใจกันครับ หรือถ้าไม่บอกควรทำอย่างไร

A: ดูเหมือนการรักชอบคนคนเดียวกับเพื่อนสนิทของตัวเอง ได้กลายเป็นปัญหาอมตะที่ไม่คลี่คลายต่อเนื่องยาวนานจากรุ่นสู่รุ่น ไม่ว่าโลกจะเปลี่ยนไปมากน้อยแค่ไหน ก็จะมีเพื่อนที่รักเพื่อน แต่ไปรักหญิงหรือชายคนเดียวกับที่เพื่อนรัก ให้ได้กลุ้มใจคิดไม่ออก กลายเป็นพล็อตอมตะที่ถูกผลิตซ้ำๆ ของนิยาย/ละคร/ภาพยนตร์ ที่ไม่ว่าจะหยิบมาทำบ่อยแค่ไหนก็ขายออก

สถานการณ์รักคนที่เพื่อนรักน่าอึดอัดสุดๆ เพราะแง่มุมที่มีค่าทางใจ/ทางอารมณ์ของเราซ้อนทับกันอยู่บนเรื่องนี้หลายเรื่อง เพราะอย่างนี้เราเลยหนักใจ

เรื่องสำคัญที่มาปะทะกันในสถานการณ์ประมาณนี้คือ มิตรภาพที่เราให้คุณค่า กับโอกาสในการพัฒนาความสัมพันธ์กับคนที่เรารักและปรารถนา

เพื่อนที่เรารักและรักเรายืนเคียงข้างเราในเวลายากลำบาก รองรับอารมณ์เศร้า หม่นหมอง เข้าใจ และเป็นกำลังใจในเวลาที่เราท้อถอย

เพื่อนจึงมีค่ามากมายในใจของเรา

แต่คนที่เรารักก็มีค่ามากมายเช่นเดียวกัน เพราะเขาหรือเธอเป็นคนที่เราชื่นชมแบบท่วมท้น เป็นศูนย์กลางของความคิดคำนึง เป็นคนที่เราโหยหาอยากอยู่ใกล้ตลอดเวลาเมื่อแรกรัก (พอรักไปได้สักพักจะโหยหาเท่าเดิมหรือไม่เป็นอีกเรื่องหนึ่ง)

เมื่อเกิดอาการรักคนคนเดียวกับที่เพื่อนเรารักเลยเป็นเรื่องยากลำบาก เพราะกลัวเสียเพื่อนและกลัวไม่สมรักไปพร้อมๆ กัน

คนที่อยู่ในสถานการณ์นี้มักจะลืมไปว่าคนที่เรารักไม่ใช่ตุ๊กตายาง ที่ใครจะสละหรือยกให้ใครได้ คนที่รักเป็นคนที่คิดได้เลือกเป็น และแท้ที่จริงแล้วเขาต่างหากที่เป็นคนเลือกว่าอยากจะพัฒนาความสัมพันธ์กับใคร ไปตัดสินใจแทนเขาว่าเขาควรจะเป็นแฟนเพื่อนก็อาจจะยิ่งนำไปสู่หายนะใหญ่ ถ้าสิ่งที่เราเลือกไม่ตรงกับทางที่คนรักต้องการจะเดิน

เพราะคนที่เรารักเป็นคนไม่ใช่ตุ๊กตายาง เขาจึงเลือกคนที่เขาจะพัฒนาความสัมพันธ์ด้วยตามใจเขา และคนที่เขาเลือกอาจไม่ใช่เรา ไม่ว่าเพื่อนเราจะเข้ามาสอดแทรกเป็นคู่แข่งแบบหักเหลี่ยมโหดด้วยหรือไม่ก็ตาม

สถานการณ์รักคนที่เพื่อนเราก็รัก เป็นบททดสอบความสามารถในการเคารพการเลือก/การตัดสินใจของคนที่เรารัก และมิตรภาพระหว่างเรากับเพื่อนเหนียวแน่นพอจะฝ่าฟันสถานการณ์ที่ทำให้ขุ่นเคืองใจสุดๆ นี้ไปได้ไหม

การหลีกเลี่ยงไม่ทำร้ายเพื่อนเลยก็เป็นไปได้ยาก เพราะหลายเรื่องเร้าให้เขาโกรธเราได้ เช่น เพื่อนอาจจะเชื่อมโยงเรากับความผิดหวังในความรัก หรือโกรธที่เราปิดบัง

เพื่อนขัดเคืองใจกันเป็นเรื่องธรรมดา แต่การจัดการคลี่คลายความโกรธเคืองในใจและเป็นเพื่อนกันต่อไปได้ เป็นเครื่องวัดคุณภาพของความสัมพันธ์ และวัดความสามารถของเราในการเข้าใจและเมตตาเพื่อนเราและคนที่เรารัก หลังจากเจอกับช็อกจากสถานการณ์เพื่อนใจตรงกับเราได้หรือไม่

มิตรภาพที่ถูกกระแทกจากสถานการณ์รักคนที่เพื่อนก็รัก อาจต้องการเวลาในการฟื้นฟู ปรับใจ และทำใจของคนที่เป็นเพื่อนกัน เมื่อเวลาผ่านไปมิตรภาพอาจจะฟื้นฟูกลับมาได้ หรือไม่ก็ไม่กลับมาเป็นเพื่อนกันอีกเลย ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบของนิสัยและการมองโลกของเราและเพื่อน

ในที่สุดแล้ว สถานการณ์ที่คุณคนถามเผชิญสะท้อนความเสี่ยงของความรักหลายเรื่องไปพร้อมกัน ในทุกความรักความสัมพันธ์มีโอกาสที่เราจะต้องเสียอะไรบางอย่างไปเสมอ ความรักเปลี่ยนชีวิตของเราไปจากสภาพก่อนที่จะมีรักเสมอ ไม่ว่าเราจะเลือกทำอย่างไรกับความรักนั้น

แล้วควรจะทำอย่างไรในเรื่องนี้ จะบอกหรือไม่บอกเพื่อน และบอกอย่างไรดี ขึ้นอยู่กับว่าเพื่อนเป็นคนอย่างไร ลักษณะเฉพาะของมิตรภาพเป็นอย่างไร เรื่องนี้คนนอกตอบได้ยาก

เอาเป็นว่า คุณคนถามคงต้องเลือกว่าอยากจะเสี่ยงในเรื่องไหน และปวดหัวกับเรื่องอะไร เพราะความรักมาพร้อมกับความปวดหัวเสมอ

เราเลือกเองว่าจะปวดหัวปวดใจเรื่องไหน อาจจะดีกว่าให้คนอื่นเลือกให้ หรือให้สถานการณ์พัดพา…