เข้าสู่ศักราชใหม่ได้ 3 วันแล้ว ในปีนี้หลายคนคงมีปณิธานปีใหม่เป็นการลองทำอะไรใหม่ๆ อย่างเช่น การไปเที่ยวสถานที่ใหม่ ลองกินเมนูอาหารที่ไม่คุ้นเคย งดดื่มแอลกอฮอล์ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ หรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองให้มีสุขภาพกายที่แข็งแรงและดูแลสุขภาพจิตให้มั่นคงยิ่งขึ้น ไปจนถึงการพัฒนาตนเองในด้านต่างๆ เพื่อให้พร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก

แม้หลายคนจะจดรายการที่ต้องทำในปีนี้ไว้หลายข้อแล้ว แต่เนื่องจากในปีที่ผ่านมาทั้งโลกต้องเผชิญการเปลี่ยนแปลงทางสภาพอากาศจากภาวะโลกรวน เราอยากชวนมาเพิ่มปณิธานอีกสักข้อ เพื่อความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อมด้วยวิธีการที่พิสูจน์แล้วว่าสามารถช่วยโลกได้จริง และอาจเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของคุณในระยะยาวได้ด้วย เพราะแต่ละข้อสามารถทำในชีวิตประจำวันได้ไม่ยากนัก และทำได้ทุกเพศทุกวัย

  1. กินอาหารแพลนต์เบส (Plant-based) เป็นหลัก

เชื่อว่าในปีนี้หลายคนคงอยากปรับพฤติกรรมการกินของตนเองอยู่แล้ว และคงดีไม่น้อยหากลดการกินเนื้อสัตว์ให้น้อยลง เพราะนอกจากจะดีต่อระบบย่อยอาหารเมื่ออายุเพิ่มขึ้น ยังดีต่อโลกด้วย เนื่องจากระบบปศุสัตว์ขนาดใหญ่ที่ปล่อยก๊าซเรือนกระจกมหาศาล เป็นภัยร้ายแรงต่อโลกมากกว่าที่เราคิด และจากผลการศึกษาในประเทศอังกฤษพบว่า นักวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่ยืนยันว่า การกินเนื้อสัตว์ให้น้อยลงเป็นหนทางหนึ่งที่จะช่วยโลกจากอุณหภูมิที่สูงขึ้นหรือสถานการณ์โลกเดือดได้มากที่สุด โดยผลการวิจัยระบุว่า อาหารจากพืชหรืออาหารมังสวิรัติใช้น้ำน้อยกว่าปศุสัตว์อย่างเห็นได้ชัด และอาหารมังสวิรัติปล่อยก๊าซคาร์บอนเพียง 25% ของการกินเนื้อสัตว์ ทั้งนี้ การบริโภคพืชเป็นหลักยังก่อให้เกิดอันตรายต่อความหลากหลายทางชีวภาพ น้อยกว่าการบริโภคเนื้อสัตว์เป็นหลักอีกด้วย

ศาสตราจารย์ พีต สมิธ (Pete Smith) นักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเอเบอร์ดีน (Aberdeen University) แห่งสหราชอาณาจักร กล่าวว่า

“เราไม่ได้บอกให้คนเลิกกินเนื้อสัตว์ เพราะผู้คนในบางพื้นที่อาจไม่มีทางเลือกอื่น แต่เห็นได้ชัดว่าในโลกตะวันตก เรากำลังกินเนื้อสัตว์มากเกินไป” 

นอกจากนี้ในปี 2022 มาร์ธา เฮนริคส์ (Martha Henriques) บรรณาธิการสารคดีของบีบีซี เอิร์ธ (BBC Earth) กับซาเรีย กอร์เวตต์ (Zaria Gorvett) นักข่าวอาวุโส ได้ทดลองกินมังสวิรัติเป็นเวลา 1 สัปดาห์ และติดตามการปล่อยคาร์บอนฟุตปรินต์ของอาหารแต่ละมื้อ ซึ่งพบว่าอาหารมังสวิรัติมีการปล่อยก๊าซคาร์บอนโดยรวมต่ำกว่าการกินเนื้อสัตว์จริง แต่ปัญหาถัดไปคือปริมาณขยะอาหารในแต่ละวัน ซึ่งก่อให้เกิดก๊าซคาร์บอนอยู่ไม่น้อย

หากปีนี้เราได้ลองบริโภคอาหารจากพืชเป็นหลักแล้ว เรื่องการลดขยะอาหารอาจกลายเป็นปณิธาน เพื่อช่วยโลกในปีต่อไปของเราก็ได้

  1. ใช้รถสาธารณะให้บ่อยขึ้น

ในปีที่ผ่านมาหลายคนคงได้ทราบว่า เครื่องบินคืออีกหนึ่งสาเหตุสำคัญที่ทำให้อุณหภูมิโลกเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งการปล่อยมลพิษจากการบินคิดเป็นปริมาณมากถึง 16% ของการปล่อยมลพิษทั่วโลก หากในปีนี้ใครมีทริปเดินทางไปท่องเที่ยวในสถานที่ใกล้ๆ และไม่ได้เร่งรีบ เราอยากชวนให้ลองเปลี่ยนจากการนั่งเครื่องบิน มาเป็นการนั่งรถไฟ หรือรถโดยสารประจำทางแทน เพราะนอกจากจะได้สัมผัสประสบการณ์ใหม่ในการเดินทางแล้ว ยังสามารถช่วยลดก๊าซคาร์บอนได้อีกด้วย

และในชีวิตประจำวันเราอาจเริ่มตั้งปณิธานว่า ปีนี้จะโดยสารขนส่งสาธารณะให้บ่อยขึ้น เพราะการใช้รถไฟ รถประจำทาง หรือแม้แต่รถยนต์ที่มีผู้โดยสารมากกว่า 1 คน จะช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนต่อกิโลเมตรได้เกือบทุกครั้ง หรือหากใครมีแพลนจะซื้อรถยนต์ไฟฟ้าหรือรถอีวีในปีนี้ ก็ถือว่าเป็นอีกหนึ่งปณิธานที่สามารถช่วยโลกได้

  1. ซื้อเสื้อผ้าให้น้อยลง

สำหรับข้อนี้อาจเป็นหนึ่งในปณิธานปีใหม่ของหลายคนอยู่แล้ว เพราะนอกจากจะช่วยประหยัดเงินในกระเป๋า ช่วยเพิ่มพื้นที่ในตู้เสื้อผ้า ยังช่วยลดขยะทางแฟชั่นได้อีกด้วย เพราะเสื้อผ้าแฟชั่นเป็นอีกหนึ่งสาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน โดยข้อมูลจาก เอลเลน แมกอาร์เธอร์ (Ellen MacArthur) องค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ระบุว่า อุตสาหกรรมแฟชั่นปล่อยมลพิษประมาณ 8-10% และในทุกๆ 1 วินาที ขยะเสื้อผ้าปริมาณเท่ากับรถบรรทุกขยะ 1 คัน จะถูกเผาหรือฝังในหลุมฝังกลบ ซึ่งการซื้อเสื้อผ้าให้น้อย เลือกซื้อเสื้อผ้าที่มีคุณภาพ สามารถสวมใส่ได้นาน หรือสามารถส่งต่อนำไปรีไซเคิลได้ก็เป็นอีกวิธีหนึ่งในการช่วยโลกได้อย่างยั่งยืน นอกจากนี้ยังช่วยเสริมความคิดสร้างสรรค์ในการมิกซ์แอนด์แมตช์ (Mix and Match) เสื้อผ้าแต่ละลุกอีกด้วย 

แต่หากใครที่กลัวว่าเมื่อถึงงานเลี้ยงสำคัญ หรือต้องไปทริปท่องเที่ยวแล้วจะไม่มีเสื้อผ้าสวยๆ ใส่ ขอแนะนำให้ลองใช้บริการร้านเช่าชุดไปเที่ยว ซึ่งสามารถเลือกชุดที่ชอบได้อย่างหลากหลาย โดยที่ยังประหยัดเงินซื้อชุด ทั้งยังไม่ต้องเก็บสะสมชุดแฟชั่นไว้ในตู้เสื้อผ้าที่บ้านอีกด้วย

  1. ลดการใช้พลาสติก Single-use

แม้ว่าในปีที่ผ่านมาหลายคนจะได้ลดการใช้พลาสติกแล้ว เพราะห้างร้านต่างๆ ที่ไม่แจกถุงพลาสติกสำหรับใส่ของแล้ว แต่พลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Single-use) ยังคงถูกใช้อยู่ในชีวิตประจำวันของเราทุกคน อย่างกล่องพลาสติกใส่อาหาร แก้วน้ำพลาสติก หลอดพลาสติก หรือฟิล์มพลาสติกสำหรับห่อหุ้มอาหาร ซึ่งพลาสติกเหล่านี้สามารถลดการใช้ได้ด้วยการใช้บรรจุภัณฑ์ที่ล้างแล้วนำกลับมาใช้ใหม่ได้ซ้ำๆ ซึ่งทุกวันนี้ หลายคนอาจจะเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ ด้วยการเริ่มหันมาพกกล่องข้าว หรือพกแก้วทัมเบลอร์ (Tumbler) อยู่แล้ว

และอีกวิธีการหนึ่งที่สำคัญคือ ลดการสั่งอาหารเดลิเวอรี เพราะอาหารเดลิเวอรีแต่ละมื้อต้องใช้พลาสติกจำนวนมาก ในการอาหารส่งอาหารให้ถึงมือเราโดยที่ไม่หกเลอะเทอะ

แม้แต่ละข้อที่กล่าวมา อาจเคยเป็น New Year’s Resolution ของหลายคนที่ปีก่อนๆ แต่สำหรับคนที่เพิ่งเริ่มในปีนี้ก็ถือว่ายังไม่สายที่จะลองทำ แต่หากกลัวว่าจะทำไม่สำเร็จ อาจลองตั้งเป้าหมายระยะสั้นแค่ 1-3 เดือนก่อน เพราะการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพียงเล็กน้อยก็สามารถช่วยโลกได้ 

ที่มา: 

https://www.bbc.com/future/article/20241231-seven-proven-ways-to-help-the-planet 

https://www.bbc.com/news/science-environment-49238749

https://ourworldindata.org/ghg-emissions-by-sector 

Tags: , , ,