ฮอสนี มูบารัค อดีตประธานาธิบดีอียิปต์เสียชีวิตแล้วขณะอายุ 91 ปี

มูบารัคเป็นประธานาธิบดีอียิปต์ตั้งแต่ปี 1981 ก่อนที่จะถูกประชาชนขับไล่ ซึ่งต่อมากลายเป็นปรากฏการณ์การลุกฮือของประชาชน เพื่อขับไล่ผู้นำเผด็จการในหลายประเทศตะวันออกกลาง ที่เรียกว่าอาหรับสปริง เมื่อปี 2011

สถานีโทรทัศน์ของรัฐบาลอียิปต์ประกาศเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ว่า มูบารัคเสียชีวิตที่โรงพยาบาลที่กรุงไคโร ซึ่งเขาเพิ่งรับการผ่าตัด ขณะที่พักฟื้นอยู่ในห้องไอซียู แต่ก็ไม่เปิดเผยรายละเอียด มูบารัคมีปัญหาทางสุขภาพหลายอย่าง

มูบารัคเกิดในหมู่บ้านชนบทแถบปากแม่น้ำไนล์ ในปี 1928 เขาเข้าร่วมรบกับกองทัพอากาศของอียิปต์ในปี 1949 และเป็นนักบินในปีต่อมา มูบารัคขยับตำแหน่งจนกลายเป็นผู้บัญชาการกองทัพอากาศอียิปต์ในปี 1972 เขากลายเป็นวีรบุรุษของอียิปต์ตอนที่มีรายงานข่าวว่า เครื่องบินกองทัพอากาศอียิปต์สามารถโจมตีกองกำลังของอิหร่านที่ไซไนได้

มูบารัคดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอียิปต์ต่อจากซาดาตในปี 1981 หลังจากที่เขาหนีออกมาได้ระหว่างที่ประธานาธิบดีอันวาร์ ซาดาตถูกลอบสังหารได้ 8 วัน

ช่วงแรกที่เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี มูบารัคทำให้อียิปต์เป็นพันธมิตรของสหรัฐอเมริกา ได้รับงบประมาณทางทหารจากสหรัฐอเมริกา 1.3 พันล้านเหรียญสหรัฐต่อปี จนถึงปี 2011

ในช่วงที่เขาปกครอง อียิปต์เต็มไปด้วยการทุจริต ความป่าเถื่อนของตำรวจ การกดขี่ทางการเมือง และปัญหาเศรษฐกิจ แต่มูบารัคก็ยังยืนยันในความบริสุทธิ์ของตนเอง และพยายามบอกว่าประวัติศาสตร์จะจดจำเขาในฐานะนักรบที่ทำงานให้กับประเทศอย่างไม่เห็นแก่ตัว ชาวอียิปต์ที่เคยอยู่ในช่วงที่มูบารัคครองอำนาจมองว่า เป็นยุคของเผด็จการและทุนนิยมเอื้อพวกพ้อง ตลอดเวลาที่เขาปกครอง

เขาถูกบังคับให้ลาออกเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2011 หลังจากมีการประท้วงของชาวอียิปต์หลายล้านคนติดต่อกัน 18 วัน ทีแรกเขาแค่หลบออกไปเงียบๆ แต่ประชาชนไม่ยอม พวกเขาเรียกร้องให้นำตัวมูบารัคและครอบครัวมาสอบสวน และดำเนินคดีที่เขาสังหารผู้ชุมนุมมากกว่า 800 คน

ด้วยแรงกดดันจากประชาชน มูบารัคจึงถูกจับและถูกส่งไปอยู่ในเรือนจำของโรงพยาบาลทหารระหว่างระหว่างรอการพิจารณาคดี  ตั้งแต่ถูกจับเมื่อปี 2011 มูบารัคอาศัยอยู่ที่เรือนจำของโรงพยาบาลเป็นเวลาเกือบ 6 ปี ก่อนที่จะได้รับการปล่อยตัว ในปี 2012 เขาต้องโทษจำคุกตลอดชีวิต ด้วยข้อหามีส่วนร่วมในการฆาตกรรมสังหารผู้ชุมนุมประท้วง 239 คน ต่อมาศาลอุทธรณ์พิจารณาคดีใหม่ จนทำให้เขาพ้นผิดในปี 2017 อย่างไรก็ตาม เขาถูกลงโทษพร้อมกับบุตรชาย 2 คนจากการนำเงินของสาธารณะไปใช้เพื่อประโยชน์ของครอบครัว ทั้งหมดถูกจำคุก 3 ปี

หลังจากถูกกักขังในเรือนจำเป็นเวลาหลายปี เขาก็ได้รับการปล่อยตัวในปี 2017 โดยหลุดพ้นจากความผิดหลายคดี ซึ่งทำให้ชาวอียิปต์นับหมื่นคนออกมาชุมนุมแสดงความโกรธต่อคำตัดสินของศาล

ประธานาธิบดีคนต่อมาคือ โมฮัมเหม็ด มอร์ซี ผู้ซึ่งถูกประชาชนชุมนุมขับไล่ในปี 2013 ทำให้นายพลอับเดล ฟาตะห์ เอลซิซี ขึ้นมาเป็นประธานาธิบดีจนถึงปัจจุบัน แต่ขณะที่นักกิจกรรมกำลังกลัวว่า การที่มูบารัคค่อยๆ หลุดในแต่คดีบวกกับการจำกัดเสรีภาพทางการเมืองจะทำให้ระบอบเผด็จการกลับมาอีกครั้ง

ที่มา:

https://www.aljazeera.com/news/2020/02/egypt-president-hosni-mubarak-dies-91-200225105344417.html

https://www.nytimes.com/2020/02/25/obituaries/hosni-mubarak-dead.html

https://www.bbc.com/news/world-middle-east-51630142

รูป Reuters/Amr Dalsh