นอกจากจะจับกุมผู้โพสต์ข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตเกี่ยวกับการระบาดของไวรัสโควิด-19 ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ด้วยข้อหาปล่อยข่าวลือและก่อกวนความสงบของสังคมแล้ว มีรายงานล่าสุดที่เปิดเผยว่า รัฐบาลจีนเริ่มเซ็นเซอร์ข่าวการระบาดของโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ 3 สัปดาห์ก่อนที่จะมีการประกาศอย่างเป็นทางการเสียอีก
นักวิจัยจาก Citizen Lab มหาวิทยาลัยโตรอนโต แคนาดาเปิดเผยผลการศึกษา WeChat ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย และ YY แพลตฟอร์มไลฟ์-สตรีมมิ่งของจีนระหว่างปลายเดือนธันวาคม 2019 ถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ 2020 พบว่า ทั้งสองแพลตฟอร์มซึ่งมีผู้ใช้ 1 พันล้านคนต่อเดือนบล็อคคำที่เกี่ยวกับโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่เกิน 500 คำ ก่อนหน้านี้ ซิติเซน แล็บได้พัฒนาระบบทดสอบการเซ็นเซอร์เนื้อหาของ WeChat ไว้อยู่แล้ว งานวิจัยนี้ก็ทดลองใช้คำสำคัญตัวอย่างป้อนเข้าไป
YY เริ่มเซ็นเซอร์คำที่เกี่ยวข้องกับโควิด-19 ตั้งแต่วันที่ 31 ธันวาคม 2019 เพียง 1 วันหลังจากที่แพทย์หลายคน รวมทั้งหลี่เหวินเหลียง ที่พยายามเตือนให้คนทั่วไปรู้เรื่องไวรัสสายพันธุ์ใหม่ โดยสร้างลิสต์คำที่ต้องเซ็นเซอร์ขึ้นมาติดตั้งลงไปในแอป ถ้าข้อความที่ส่งมีคำที่อยู่ในลิสต์ จะส่งข้อความไม่ได้ ทุกครั้งที่ดาวน์โหลดแอป ลิสต์คำก็จะอัปเดตเรื่อยๆ
ส่วน WeChat เซ็นเซอร์เนื้อหาที่เกี่ยวกับโคโรนาไวรัสสายพันธุ์ใหม่ รวมถึงข้อมูลสำคัญด้วย และขยายขอบเขตการเซ็นเซอร์มากขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ 2020 ไม่ว่าจะเป็นการวิจารณ์การทำงานของรัฐบาล ข่าวลือ ข้อมูลเกี่ยวกับการระบาด การพูดถึงนายแพทย์หลี่ ข้อมูลอ้างอิงกลางๆ ที่เกี่ยวข้องกับความพยายามในการจัดการการแพร่ระบาดของรัฐบาลที่รายงานในสื่อของรัฐ
วิธีของ WeChat ก็คือ ควบคุมการเซ็นเซอร์ผ่านเซิร์ฟเวอร์ทางไกล เวลาที่ผู้ใช้ส่งข้อความไปหาอีกคนหนึ่ง มันจะต้องผ่านเซิร์ฟเวอร์ที่ควบคุมโดยเทนเซนต์ บริษัทแม่ของ WeChat ถ้ามันตรวจเจอว่าข้อความใด มีคำต้องห้ามอยู่ก่อนที่จะส่งไปยังผู้รับ มันจะบล็อค
แอปพลิเคชันทั้งสองเซ็นเซอร์คำสำคัญหลายระดับ รวมทั้งคำที่เป็นข้อเท็จจริงด้วย กระทั่งคำว่า “โรคปอดอับเสบไม่รู้สาเหตุอู่ฮั่น” และ “คณะกรรมการสุขภาพอู่ฮั่น” นอกจากนี้หลายคำเป็นคำที่ทางการใช้ในเวลาต่อมา ตัวอย่างเช่น เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ นักวิจัยของซิติเซน แล็บ พบว่ามีการเซ็นเซอร์ข้อความที่มีคำว่า โรคปอดอักเสบ การควบคุมและป้องกันโรค ไวรัส วารสารทางการแพทย์
นักวิจัยของซิติเซน แล็บกล่าวว่าการจำกัดการเข้าถึงข้อมูลทำให้ประชาชนขาดข้อมูลในการป้องกันตัวเอง “สิ่งที่ทำให้การปิดกั้นข้อมูลข่าวสารกรณีนี้พิเศษก็คือ มันส่งผลกระทบต่อสุขอนามัยของประชาชน”
ต้นเดือนกุมภาพันธ์ เจ้าหน้าที่ไซเบอร์สเปซของรัฐบาลจีนกล่าวว่า จะ “ควบคุม” เนื้อหาที่เกี่ยวกับไวรัสในแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ ประธานาธิบดีสีจิ้นผิงเรียกร้องให้มีการควบคุมการสนทนาในโลกออนไลน์เกี่ยวกับไวรัสอย่างเข้มงวด เพื่อให้เกิดบรรยากาศ “ทางบวก” และ “ความมั่นคงของสังคม”
ที่มา:
Tags: จีน, การเซ็นเซอร์, โควิด-19, Citizen Lab
