พุทธศักราชอัสดงกับทรงจำของทรงจำของแมวกุหลาบดำ เป็นเรื่องราวของครอบครัวจีนอพยพครอบครัวหนึ่งซึ่งถูกเล่าคู่ขนานไปกับเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ของไทยและประวัติศาสตร์โลก ผ่านสายตาของยายศรีและหลานดาว รวมถึงเจ้าแมวกุหลาบดำ เล่าย้อนปะติดปะต่อความทรงจำแหว่งวิ่นเข้าเป็นเนื้อเดียว ปมปัญหาสำคัญของเรื่องคือ การพยายามกลับไปหาราก (origin) หรือบางสิ่งบางอย่างที่เป็นเครื่องยึดเหนี่ยว ความฝันของทวดตงในการกลับไปสู่จีนแผ่นดินใหญ่ โดยสำนึกตลอดเวลาในความเป็นจีนของตนเอง และใช้รากนั้นเป็น ‘ที่พำนักแห่งจิตวิญญาณ’ เช่นเดียวกับตัวละครอีกหลายๆ ตัวในเรื่อง ซึ่งล้วนแต่มีที่ยึดเหนี่ยวแตกต่างกันไป
