19 ก.พ. 62 นี้เป็นวันสุดท้ายในการลงทะเบียนใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้า สำหรับผู้ที่จะเลือกตั้งล่วงหน้า ‘นอกเขต’ ไม่น่าจะมีปัญหาเท่ากับคนที่อยากเลือกตั้งล่วงหน้า ‘ในเขต’ ที่ตัวเองอยู่ พูดง่ายๆ ก็คือคนที่อาศัยในเขตตามทะเบียนบ้าน แต่ติดธุระสำคัญในวันที่ 24 มีนาคม จนไม่สามารถไปเลือกตั้งได้

The Momentum มีโอกาสพูดคุยกับคนในจังหวัดแพร่ พบว่าหลายคนยังคงสับสน อีกทั้งที่ว่าการอำเภอเองไม่ได้อำนวยความสะดวกอย่างที่ควร นำมาซึ่งการตัดสินใจว่า “ยุ่งยากนัก ไม่เลือกมันเลยดีกว่า”

หากอิงจากเว็บไซต์ของคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ระบุว่า ผู้ที่สามารถเลือกตั้งล่วงหน้าในเขตตัวเอง คือ “ผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่ได้รับคำสั่งจากทางราชการให้ไปปฏิบัติหน้าที่นอกเขตเลือกตั้งที่ตนมีสิทธิเลือกตั้ง และผู้มีสิทธิเลือกตั้งทั่วไป ที่มิใช่ข้าราชการหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ ที่มีหลักฐานแสดงว่าในวันเลือกตั้ง ตนจะต้องไปปฏิบัติหน้าที่นอกเขตเลือกตั้งที่ตนมีสิทธิเลือกตั้ง”

การจะเลือกตั้งล่วงหน้าในเขตของตัวเองได้ คีย์เวิร์ดอยู่ที่การไป ‘ปฏิบัติหน้าที่’ นอกเขตในวันเลือกตั้ง แม้ว่าทาง กกต. จะไม่ระบุว่ากรณีใดบ้างที่ไม่ได้รับอนุญาต แต่หลายคนก็น่าจะคาดเดาว่าไม่น่าจะนับรวมการไปเที่ยว ซึ่งอาจจะจองตั๋วไว้นานมากแล้วก่อนที่การเลือกตั้งจะเลื่อน

ปัญหาคือ ข้อมูลนี้ได้รับการเผยแพร่แล้วก็จริง แต่เป็นที่แน่ชัดว่าไม่ได้ทั่วถึง (ยังไม่นับการเขียนประโยคยาวพรืดเดียวที่ไม่ชวนอ่านเท่าใดนัก) เช่นปัญหาที่ชาวบ้านหลายรายพบเจอ หญิงวัย 62 ท่านหนึ่ง (ไม่สะดวกเปิดเผยชื่อ) ไปยังที่ว่าการอำเภอของตนเพื่อลงทะเบียนเลือกตั้งล่วงหน้า เพราะจองตั๋วไปเที่ยวในช่วงวันที่ 24 มีนาคม คำตอบที่เธอได้รับคือ “ให้ไปลงทะเบียนในเว็บไซต์ และหากจะเลือกตั้งล่วงหน้า จะเลือกในเขตตัวเองไม่ได้ ต้องไปเลือกที่เขตอื่น หรืออำเภออื่น”

หากยึดตามข้อระบุของ กกต. สิ่งที่เจ้าหน้าที่บอกกับชาวบ้านนั้นก็น่าจะถูกต้องแล้ว เพียงแต่ไม่ได้มีการอธิบายให้เข้าใจว่าเหตุใดจึงทำไม่ได้ หรืออธิบายว่าผู้มีสิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าในเขตตัวเอง คือผู้ที่จะไป ‘ปฏิบัติหน้าที่’ เท่านั้น ดังนั้นความเป็นไปได้ที่จะเลือกตั้งล่วงหน้า สำหรับกรณีนี้ คือการไปเลือกในเขตใกล้เคียงนั่นเอง

การไม่อธิบายให้กระจ่างแจ้ง นำมาซึ่งความยุ่งยากใจของผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ชาวบ้านอีกหลายคนที่ต้องการลงทะเบียนเลือกตั้งล่วงหน้า ยังคงไม่เข้าใจ หรือกระทั่งผู้สูงอายุบางคนที่ใช้อินเทอร์เน็ตไม่เป็น พวกเขาตัดสินใจที่จะไม่เลือกตั้ง

นั่นหมายถึงคะแนนเสียงที่จะขาดหายไป และคงไม่ใช่จำนวนน้อย หากนับรวมกลุ่มคนเหล่านี้ทั่วทั้งประเทศ