เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2025 ที่ผ่านมา องค์กร Human Rights Watch (HRW) รายงานว่า ทางการไทยส่งตัว อี ควิน เบดั๊บ (Y Quynh Bdap) นักเคลื่อนไหวชาวเวียดนาม ซึ่งได้รับสถานะผู้ลี้ภัยจากองค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) ให้กับทางการเวียดนาม ท่ามกลางข้อกังวลว่า เบดั๊บอาจตกอยู่ในอันตรายหากถูกส่งตัวกลับประเทศ
เบดั๊บ วัย 33 ปี เป็นผู้ร่วมก่อตั้งองค์กรมอนตานญาดเพื่อความยุติธรรม (Montagnard Stand for Justice: MSFJ) ซึ่งพยายามปกป้องและส่งเสริมสิทธิเสรีภาพให้กับชาวมอนตานญาด เขาเดินทางลี้ภัยทางการเมืองมาที่ประเทศไทยตั้งแต่ปี 2018 และได้รับสถานะผู้ลี้ภัยจาก UN เมื่อปีที่แล้ว
ชาวมอนตานญาดเป็นชนเผ่าหนึ่งในแถบตอนกลางของเวียดนามที่นับถือศาสนาคริสต์ แต่ส่วนใหญ่ต้องลี้ภัยมาไทย เนื่องจากการถูกกีดกันทางศาสนา
ทั้งนี้รัฐบาลเวียดนามต้องเผชิญกับคำวิพากษ์วิจารณ์ จากกลุ่มสิทธิมนุษยชนมาอย่างต่อเนื่อง เพราะเลือกปฏิบัติต่อชนกลุ่มน้อยภายในประเทศ
จากรายงานของ HRW พบว่า ชาวมอนตานญาดถูกบังคับให้เลิกนับถือศาสนา หรือมีการบุกรุกพื้นที่เพื่อปิดโบสถ์คริสเตียน และการสอดส่องจากเจ้าหน้าที่รัฐ
เมื่อปี 2023 เกิดเหตุก่อจลาจลต่อต้านรัฐบาลที่จังหวัดดั๊กลักทางตอนกลางของประเทศเวียดนาม ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตรวมทั้งสิ้น 9 ราย ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจ 4 ราย และเจ้าหน้าที่รัฐบาลอีก 2 ราย
ทางการเวียดนามกล่าวหาว่า เหตุการณ์ดังกล่าวถูกกระทำโดยกลุ่ม MSFJ ซึ่งมีเบดั๊บอยู่เบื้องหลัง และประกาศให้กลุ่ม MSFJ เป็นกลุ่มก่อการร้ายที่เป็นภัยต่อความมั่นคงของประเทศ
เบดั๊บและชาวมอนตาญาดอีกราว 50 ราย ถูกตัดสินว่า มีความผิดในข้อหาก่อการร้าย แม้ว่าเบดั๊บจะปฏิเสธข้อกล่าวหาข้างต้น “ผมไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์รุนแรงนั้นเลย” เบดั๊บกล่าวผ่านวิดีโอ
ในเดือนมิถุนายน ปี 2024 เบดั๊บถูกทางการไทยจับกุมในข้อหาพำนักอยู่ในประเทศเกินกำหนด และไม่มีเอกสารอนุญาต ก่อนจะถูกศาลอุทธรณ์ตัดสิน ให้ส่งตัวกลับเวียดนามเมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายนที่ผ่านมา
ในเวลาต่อมา ฟาม ทู ฮัง (Pham Thu Hang) โฆษกกระทรวงต่างประเทศเวียดนาม ได้ออกมาปฏิเสธว่า เวียดนามไม่ได้ใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือเพื่อปราบปรามชนกลุ่มน้อย
ณัฐาศิริ เบิร์กแมน (Nadthasiri Bergman) ทนายความของเบดั๊บ ได้ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว AFP ว่า เบดั๊บถูกส่งตัวให้กับทางการเวียดนาม ล่าสุดยังไม่ทราบข่าวคราวและความเป็นอยู่ของเขา
“เขาหายตัวไปจากทางการไทยเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา และตอนนี้เรายังไม่ทราบว่าเขาอยู่ที่ไหน” ณัฐาศิริกล่าว “นี่แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยกำลังละเมิดกฎหมายต่อต้านการทรมานและการบังคับหายตัวอย่างชัดเจน”
ในขณะที่สำนักงานตำรวจแห่งชาติของประเทศไทย ยังไม่ได้ออกมาตอบคำถามเกี่ยวกับประเด็นดังกล่าว
เจ้าหน้าที่ UN ได้ออกมาเตือนว่า หากเบดั๊บถูกส่งกลับเวียดนามจริง เขาจะตกอยู่ในความเสี่ยงที่จะถูกทรมานและถูกลงโทษ
องค์กร HRW ยังได้วิพากษ์วิจารณ์ประเทศไทยที่มักส่งผู้ลี้ภัยทางการเมืองของกัมพูชา เวียดนาม ลาว และจีน กลับคืนสู่ทางการเพื่อแลกกับการที่ประเทศเหล่าจะส่งตัวผู้ลี้ภัยทางการเมืองของไทย กลับคืนสู่ประเทศไทยด้วยเช่นกัน
“มันเป็นเรื่องน่าตกใจที่รัฐบาลไทยเลือกที่จะช่วยเวียดนามในการปราบปรามนักเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชน” สุนัย ผาสุก ที่ปรึกษาองค์กร HRW ประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กล่าวว่า “การปราบปรามข้ามแดนถือเป็นจุดด่างพร้อยในประเด็นเรื่องสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ซึ่งอยู่ในฐานะสมาชิกปัจจุบันของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ”
ที่มา:
https://www.hrw.org/news/2025/12/01/thailand-montagnard-activist-extradited-to-vietnam
Tags: เวียดนาม, ผู้ลี้ภัย, สิทธิมนุษยชน, ไทย
