ถ้ารู้งี้นะ: สำนวนว่าด้วยความเสียดาย

ในแง่หนึ่ง ชีวิตของเราเรียกได้ว่าร้อยเรียงขึ้นจากการตัดสินใจในแต่ละวันที่เรามีลมหายใจอยู่บนโลก ตั้งแต่เรื่องเล็กๆ น้อยๆ ที่ดูไม่สลักสำคัญ (เช่น วันนี้ไม่อาบน้ำดีกว่า) ไปจนถึงเรื่องใหญ่ที่เปลี่ยนทิศทางชีวิต (เช่น ย้ายถิ่นฐาน) และแน่นอนว่าแทบเป็นไปไม่ได้เลยที่มนุษย์คนหนึ่งจะไม่เคยตัดสินใจอะไรผิดในชีวิต ด้วยเหตุนี้ หากจะกล่าวว่า ความรู้สึกเสียดายหรือรู้สึกว่าเคยตัดสินใจอะไรผิดไปเป็นประสบการณ์ร่วมของมนุษย์อย่างหนึ่ง ก็ไม่น่าจะเกินจริง

ในสัปดาห์นี้ เราจะไปดูสำนวนต่างๆ ในภาษาอังกฤษที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกเสียดายและการตัดสินใจผิดพลาด ผ่านตัวอย่างที่เราน่าจะเข้าใจได้เป็นอย่างดี

[1]

มองย้อนกลับไป

ในวัยเยาว์เขาคือรักแรก

ยังจำได้ถึงความอ่อนโยนไร้เดียงสา

รอยยิ้มที่ทำให้รู้สึกเหมือนเราเป็นคนคนเดียวบนโลก

อ้อมกอดแสนอบอุ่นที่ทำให้เรารู้สึกปลอดภัย

มองไปเบื้องหน้า

วันนี้เขากำลังจูงมือเข้าประตูวิวาห์กับคนอื่น

รู้สึกเสียดายขึ้นจับใจ

ได้ยินเสียงเพลงคำยินดีของวงเคลียร์ก้องในหัว

ถ้ารู้อย่างนี้จะไม่เอ่ยคำร่ำลา

จะไม่ปล่อยให้เขาหลุดมือไป

The one that got away

คนรักที่เราปล่อยหลุดมือไป

[2]

โอ๊ย ฉันไม่น่ากาเลือก ณารีปา มาเป็น ส.ส. เลย

ออกข่าวแต่ละครั้งแทบจะเอาหน้ามุดโอ่งมังกร

ถ้าไม่ได้เป็นข่าวเพราะเรื่องชวนตีกับชาวบ้านร้านตลาด

ก็เป็นเพราะเรื่องคำพูดคำจาประหลาดๆ

ขอร้องว่าอย่าพูดว่าเกิดบ้านเดียวกับฉัน

เพราะแถวบ้านฉัน งดแปลว่าทำไม่ได้

คนไทยทั้งประเทศ

ฉันขอโทษที่มีส่วนทำให้คนนี้ได้ไปนั่งในสภา

ถ้ารู้อย่างนี้จะเลือกคนอื่น

กาเลือกสัตว์ปีกในฟาร์มนางไปเป็น ส.ส. แทนก็ได้

Kick yourself

ตีอกชกหัวตัวเอง

[3]

หน้ามืดตามัวกดสั่งหม้อทอดไร้น้ำมันไป

ทันทีที่มีข้อความเด้งขึ้นมาบอกว่า “ชำระเงินเรียบร้อย”

คำถามต่างๆ ก็ผุดขึ้นในหัวทันใด

“แกจะได้ใช้จริงๆ เหรอ ทุกวันนี้ทำอาหารเหรอ”

“เตาอบที่แกซื้อมาเดือนที่แล้วนี่ได้แกะออกจากกล่องยังนะ”

“มันใช้ได้นานสักเท่าไหร่กันเชียว ใช้ไม่กี่ทีก็เจ๊งแล้วมั้ง”

“ซื้อมาจะเก็บไว้ที่ไหน ข้าวของเต็มบ้านไปหมดแบบนี้”

ทันใดนั้นเอง ความรู้สึกเสียดายก็ถั่งโถมเข้ามา

หม้อทอดนี้ต้องกลายมาเป็นอีกหนึ่งอนุสรณ์แห่งการตัดสินใจผิดของเราอย่างแน่นอน

ไม่น่าหุนหันผลันแล่นกดสั่งมาเลย

ถ้ารู้อย่างนี้จะไม่กดซื้อเด็ดขาด

กดยกเลิกคำสั่งซื้อก็ไม่ได้อีกต่างหาก โอ๊ย เสียดายยย

Buyer’s remorse

ความเสียใจหลังจากที่ซื้อของไป

[4]

ไม่น่าเลือกเรียนคณะนี้เลย

โดนหลอกว่าเรียนสนุกลุกนั่งสบาย

จบมายังไงก็ไม่ตกงาน

พอไปเรียนเข้าจริง 

ชีวิตทรมานแสนสาหัส

อดตาหลับขับตานอนทำโปรเจ็คต์อ่านหนังสือสอบวนไป

เสียน้ำตาไปไม่รู้กี่ลิตร

ซ้ำร้ายจบมาแล้วยังหางานทำแสนลำบาก

เตะฝุ่นมานานค่อนปีแล้วก็ยังไม่มีวี่แววว่าจะหางานได้

ถ้ารู้อย่างนี้ วันนั้นจะไม่เลือกเรียนคณะนี้เด็ดขาด

Rue the day (that something happened)*

นึกเสียใจภายหลัง

* ใช้ในเชิงขมขู่ว่าคนคนหนึ่งจะต้องเสียใจที่ตัดสินใจทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งก็ได้ เช่น การข่มขู่ผู้ใต้บังคับบัญชาว่าจะต้องเสียใจในภายหลังหากนำเรื่องการทุจริตในองค์กรไปเผยแพร่

[5]

สัปดาห์ที่แล้วฝันเห็นส้มกลิ้งแล้วหยุดเองโดยไม่มีอะไรกั้น

ถามพ่อหมอแม่หมอกี่รายก็บอกตรงกันว่า

ผู้วิเศษมาเข้าฝันบอกเลขหวย

งวดนี้ให้ซื้อ 00

ในใจนึกขำทำใจเชื่อไม่ลง

ตามประสาคนที่ยึดมั่นในวิทยาศาสตร์และเหตุผล

นี่คือเรื่องไร้สาระทั้งเพ

หัวเด็ดตีนขาดยังไงก็ไม่ยอมเสียเงินซื้อหวยเด็ดขาด

สัปดาห์ต่อมา

กองสลากประกาศว่าเลขท้ายสองตัวที่ออกคือ 00

ได้แต่ตีอกชกหัวว่าทำไมไม่ซื้อ

ถ้าย้อนเวลาได้จะถอนเงินหมดบัญชี

ทุ่มทุนกว้านซื้อ 00 มันจากทุกแผงเลย

If I could turn back the clock*

ย้อนเวลากลับไป

* นอกจากจะใช้หมายถึงย้อนกลับไปแก้ไขสิ่งที่เคยทำแล้ว อาจใช้หมายถึงย้อนกลับไปเป็นอย่างวันวาน กลับไปสู่สภาพเดิมก่อนที่อะไรๆ จะเปลี่ยนแปลง

[6]

เราทั้งสองตกอยู่ในห้วงของความรัก

ทุกอย่างดูสวยงามราวกับที่ฝันไว้

คบหาดูใจกันได้ไม่นาน

ก็ตกลงปลงใจเดินเข้าประตูวิวาห์

เมื่อได้ใช้ชีวิตคู่ร่วมกัน

ม่านหมอกแห่งความวาบหวามหวือหวาก็พลันจางไป

เผยให้เห็นธาตุแท้ที่อีกฝ่ายไม่มีโอกาสได้เห็น

ในช่วงเวลาสั้นๆ ที่ได้มีแต่ความสุขร่วมกัน

ทั้งความเห็นแก่ตัว ความอารมณ์ร้อน และอื่นๆ อีกมากมาย

ถ้ารู้อย่างนี้ จะคบหาดูใจกันให้นานกว่านี้

ไม่ผลีผลามรีบลั่นระฆังวิวาห์ตกลงปลงใจเป็นคู่ชีวิต

Marry in haste, repent at leisure.

ถ้ารีบแต่งงาน ก็จะเสียใจไปอีกนาน

[7]

คำพูดประหัตประหาร

ทิ่มแทงทำร้ายจิตใจคนอื่น

เมื่อพูดไปแล้วเรียกคืนไม่ได้

ตามไปลบจากความทรงจำเขาไม่ได้

A word once spoken is past recalling.

คำพูดใดเอื้อนเอ่ยไปแล้วเรียกคืนไม่ได้

[8]

หลายคนเคยสนับสนุน “คนดี” ให้มาบริหารบ้านเมือง

วันนี้เห็นแจ่มแจ้งแล้วว่าตอนนั้นตัดสินใจเชียร์ผิดฝั่ง

แต่ก็เป็นเรื่องปกติของมนุษย์

ที่จะตัดสินใจพลาดพลั้ง

และมามองเห็นเอาก็ต่อเมื่อเหตุการณ์ผ่านไปแล้ว

และได้มองย้อนกลับไปแล้วเท่านั้น

Hindsight is 20/20.

เมื่อมองย้อนไปกลับในอดีต ย่อมเห็นทุกสิ่งชัดแจ้ง

บรรณานุกรม

http://oed.com/

American Heritage Dictionary of the English Language

Ayto, John. Oxford Dictionary of English Idioms. OUP: Oxford, 2009.

Brenner, Gail. Webster’s New World American Idiom Handbook. Wiley Publishing: Indianapolis, 2003.

Cambridge Advanced Learners’ Dictionary

Gulland, Daphne M., and Hinds-Howell, David. The Penguin Dictionary of English Idiom. Penguin Books: London, 2002.

Jack, Albert. Red Herrings and White Elephants: The Origins of the Phrases We Use Every Day. Metro Publishing: London, 2004.

Longman Dictionary of Contemporary English

Longman Idioms Dictionary. Pearson: Essex, 2010.

Merriam-Webster Dictionary

Oxford Advanced Learners’ Dictionary

Oxford Idioms Dictionary for Learners of English. OUP: New York, 2006.

Shorter Oxford English Dictionary

Speake, Jennifer. Oxford Dictionary of Proverbs. Oxford University Press: Oxford, 2008.