มิวเซียมกำลังมาแรงในฐานะ soft power ที่สร้างเสน่ห์ให้กับทุกที่ที่มันไปสถิตอยู่ แม้แต่ไอคอนสยามยังเปิดตัวพิพิธภัณฑ์ลอยน้ำ ‘เรือสำเภาศรีมหาสมุทร’ เคียงคู่ตัวห้างสรรพสินค้าไปเมื่อปลายปีที่ผ่านมา ทั้งยังเตรียมการเปิด ‘ริเวอร์มิวเซียม แบงค็อก’ ในเดือนกรกฎาคมปีนี้อีกด้วย
เราถือโอกาสนี้ ลองไปดูกันว่าในปี 2019 นี้ นอกจากไอคอนสยามแล้ว มีพิพิธภัณฑ์ใหม่ๆ ที่ไหน รอบโลก เตรียมเปิดประตูให้เข้าชมกันบ้าง
National Museum of Qatar, Doha
เมื่อพูดถึงพิพิธภัณฑ์ในฐานะแหล่งดึงดูด ประเทศเศรษฐีน้ำมันอย่างกาตาร์อาจไม่ใช่ชื่อแรกๆ ที่คนนึกถึง แต่ National Museum of Qatar กำลังเตรียมการเปิดพิพิธภัณฑ์ใหม่ในเดือนมีนาคม 2019 หลังจากเลื่อนการเปิดมานานพอสมควร จุดประสงค์หนึ่งก็เพื่อสร้างเมืองหลวงแห่งนี้ให้เป็นแหล่งวัฒนธรรมนั่นเอง
พิพิธภัณฑ์ National Museum of Qatar บอกเล่าเรื่องราวมรดกของประเทศกาตาร์ตั้งแต่การสร้างชาติจนถึงประวัติศาสตร์ร่วมสมัย พร้อมด้วยเทคโนโลยีนำเสนอต่างๆไม่ว่าจะเป็นการฉายหนังขึ้นเต็มผนัง หรือมุมเล่าเรื่องแบบเป็นส่วนตัวอย่าง ‘sonorous cocoon’ สำหรับประวัติศาสตร์บอกเล่า (oral history) ส่วนตัวอาคารดีไซน์สุดล้ำออกแบบโดยสถาปนิกชาวชาวฝรั่งเศส Jean Nouvel ได้รับแรงบันดาลใจมาจากกุหลาบทะเลทราย ที่นี่จะเป็นที่พำนักของคอลเลคชั่นมรดกของประเทศ ว่ากันว่าหนึ่งในนั้นคือพรม Pearl Carpet of Baroda พรมประดับไข่มุกและอัญมณีที่ติดอันดับต้นๆ ของพรมที่แพงที่สุดในโลกเลยทีเดียว
The Shed, New York
ศูนย์รวมศิลปะหลากสาขาแห่งใหม่ของนิวยอร์ก The Shed มีกำหนดการเปิดตัวฤดูใบไม้ผลินี้ โดยมีคอนเซปต์เพื่อสร้างพื้นที่ให้ศิลปินที่ทำงานในทุกสาขาได้สรรค์สร้างและแสดงผลงาน ทั้งศิลปินชั้นนำและศิลปินหน้าใหม่ และมุ่งมั่นจะเป็นศูนย์รวมด้านวัฒนธรรมที่ไม่แบ่งชนชั้น ตัวอาคารแบบมัลติฟังก์ชั่นออกแบบโดยบริษัท Diller Scofidio + Renfro และ Rockwell Group ด้วยพื้นที่ 200,000 ตารางฟุต ความสูงเท่าตึก 8 ชั้น และมีส่วน ‘ปลอก’ (outer shell) ที่สามารถยืดหดออกมาจากตัวอาคารได้ ซึ่งสามารถแปลงโฉมพื้นที่บริเวณหน้าอาคารให้เป็นห้องจัดแสดงงานศิลปะขนาดยักษ์ คอนเสิร์ตฮอลล์ หรือ โรงละครได้อีกด้วย
Centre Pompidou x West Bund Art Museum, Shanghai
ใกล้บ้านเราเข้ามาหน่อย จีนก็กำลังมาแรงในการดันตัวเองให้เป็นแหล่งวัฒนธรรมร่วมสมัย ตัวอย่างหนึ่งเห็นได้จากการจับมือกับพิพิธภัณฑ์ดีไซน์ The Victoria and Albert Museum (V&A) แห่งลอนดอน เปิด V&A สาขาเมืองเซินเจิ้นมาแล้วในปี 2017 ส่วนในปี 2019 นี้ เรากำลังตั้งหน้าตั้งตารออีกความร่วมมือหนึ่งระหว่าง Centre Pompidou พิพิธภัณฑ์ศิลปะอันเลื่องชื่อของปารีส และ West Bund Art Museum เตรียมการเปิดสาขาของ Pompidou ณ เมืองเซี่ยงไฮ้ ริมฝั่งหวงผู่ แม่น้ำสายหลักของเมือง
นิทรรศการจากสถาบันฝรั่งเศสแห่งนี้จะถูกนำมาจัดแสดงในอาคารใหม่ของพิพิธภัณฑ์ West Bund Art Museum บนพื้นที่ราว 25,000 ตารางเมตร ซึ่งออกแบบโดยสถาปนิกชาวอังกฤษ David Chipperfield โครงการนี้ต้องการสร้างความร่วมมือด้านวัฒนธรรมในระยะยาวระหว่างสองประเทศตั้งแต่ปี 2019 – 2025 ทั้งนี้ เนื่องจากเป็นโครงการที่พยายามตั้งแล้วไม่สำเร็จตั้งแต่ปี 2007 เราจึงแอบลุ้นอยู่เล็กๆ หวังว่าคราวนี้ชาวเซี่ยงไฮ้ (และคนไทยที่ไปเที่ยว) จะได้ชมงาน modern art จากปารีสซักที
Bauhaus Museum, Dessau
ในโอกาสครบรอบ 100 ปีของการก่อตั้งสถาบัน Bauhaus School of Design เมือง Dessau เตรียมการเปิดตัวพิพิธภัณฑ์ Bauhaus Museum ในเดือนกันยายนปี 2019 นี้ โดยเมือง Dessau นั้นเคยเป็นที่ตั้งของโรงเรียนสอนออกแบบแห่งนี้ในช่วงปี 1925-1932 ซึ่งว่ากันว่าเป็นยุคทองของสถาบัน Bauhaus มีชื่อเสียงเรื่องแนวคิดที่ผนวกรวมวิจิตรศิลป์ (fine art) กับการออกแบบเพื่อการใช้สอยในชีวิตประจำวัน ทำให้ Bauhaus style หรือสไตล์การออกแบบอย่าง Bauhaus นั้น เป็นหนึ่งในสไตล์ที่มีอิทธิพลที่สุดในการออกแบบสมัยใหม่ รวมถึงรูปแบบศิลปะและสถาปัตยกรรมแบบ modernist ด้วย
พิพิธภัณฑ์บนพื้นที่ราว 3,500 ตารางเมตรนี้ จะเป็นที่รวบรวมคอลเลคชั่นราว 49,000 ชิ้นจากมูลนิธิ Bauhaus Dessau Foundation และนอกจากการจัดแสดงนิทรรศการแล้ว จะมีการแสดง งานอินสตอลเลชั่น และเสวนาอีกด้วย
GES-2, Moscow
ปลายปีนี้ มอสโคว์เตรียมเปิดศูนย์กลางงานศิลปะขนาดมหึมาแห่งใหม่ GES-2 ในอาคารที่เคยเป็นโรงผลิตไฟฟ้าเก่าบริเวณใกล้กับพระราชวังเครมลิน โครงการนี้เกิดขึ้นจากสถาบัน V-A-C ซึ่งเป็นมูลนิธิเพื่อศิลปะสมัยใหม่และร่วมสมัยของ Leonid Mikhelson เศรษฐีนักธุรกิจชาวรัสเซีย
งานนี้ได้ Renzo Piano สถาปนิกชื่อดังชาวอิตาเลียนผู้ออกแบบ Centre Pompidou ในปารีส มาแปลงโฉมโรงไฟฟ้าให้เป็นศูนย์รวมศิลปะและวัฒนธรรม โดยในพื้นที่ 20,000 ตารางเมตรของศูนย์นี้ จะมีทั้งที่อยู่สำหรับศิลปินในพำนัก (artist in residence) โรงละครแบบครึ่งวงกลม (amphitheater) ห้องสมุด และร้านหนังสืออีกด้วย
Museum of Image & Sound, Rio de Janeiro
เมืองริโอ เดอ จาเนโร กำลังเข้าสู่ขั้นสุดท้ายของการก่อสร้างพิพิธภัณฑ์ Museum of Image & Sound ซึ่งจะทำหน้าที่บอกเล่าประวัติศาสตร์วัฒนธรรมของเมือง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของงานเทศกาลคาร์นิวัล แซมบ้า หรือเพลงบอสซาโนวา ตัวอาคารหน้าตาคล้ายทางลาดนี้ สร้างจากดีไซน์ของทางเดินเลียบชายหาด Copacabana แบบจับพลิกในแนวตั้ง กลายเป็นทางเดินที่พาผู้เข้าชมขึ้นไปสำรวจพื้นที่ทั้ง 8 ชั้นของพิพิธภัณฑ์ที่มีทั้งห้องจัดแสดงนิทรรศการ โรงละคร ร้านอาหาร กระทั่ง rooftop bar ให้นั่งจิบเครื่องดื่มชมวิวทะเลได้อีกด้วย เรียกว่าแม้จะมาพิพิธภัณฑ์ก็ยังไม่เสียอรรถรสในการชมวิวหาดทรายอันเลื่องชื่อของเมือง
Muzeum Susch
ตั้งตระหง่านอยู่ท่ามกลางเทือกเขาแอลป์ Muzeum Susch เป็นพิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัยที่เพิ่งเปิดไปเมื่อวันที่ 2 มกราคม 2019 ที่ผ่านมา ด้วยน้ำพักน้ำแรงของ Grazyna Kulczyk นักธุรกิจชาวโปแลนด์และหนึ่งในนักสะสมผลงานศิลปะร่วมสมัยที่โดดเด่นที่สุดของประเทศนี้ (ว่ากันว่าเป็นผู้หญิงที่รวยที่สุดของโปแลนด์ด้วย!) ตัวพิพิธภัณฑ์ตั้งอยู่ในสถานที่ที่เคยเป็นโบสถ์สมัยศตวรรษที่ 12 และมีพื้นที่จัดแสดงกว่า 1,500 ตารางเมตร ซึ่งจะเป็นทั้งที่พำนักสำหรับศิลปิน (artist residency) และ ‘ห้องแล็บทดลอง’ เพื่อสร้างสรรค์งานศิลปะร่วมสมัยแบบใหม่ แค่คำบรรยายสถานที่ก็อยากไปพำนักแล้วล่ะ
Grand Egyptian Museum, Giza
แม้จะยังกำหนดวันเปิดไม่ได้ (หลังจากเลยกำหนดมาแล้ว) แต่พิพิธภัณฑ์แห่งใหม่ของอียิปต์นั้นน่าจับตามองยิ่งนัก Grand Egyptian Museum หรืออีกชื่อหนึ่งคือ Giza Museum จะเป็นแหล่งศึกษาวัฒนธรรมอียิปต์โบราณขนาดใหญ่ และด้วยพื้นที่ราว 120 เอเคอร์ (ประมาณ 480,000 ตารางเมตร) อาจจะเป็นพิพิธภัณฑ์ทางโบราณคดีที่ใหญ่ที่สุดในโลกเลยด้วยซ้ำ! ที่นี่จะจัดแสดงคอลเลคชั่นเต็มรูปแบบของตุตันคามุน ซึ่งหลายชิ้นยังไม่เคยมีการจัดแสดงมาก่อน ตัวอาคารออกแบบโดย Heneghan Peng Architects บริษัทออกแบบจากเมืองดับลิน โดยที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์อยู่บนที่ราบสูงโบราณซึ่งมองออกไปเห็นพีระมิดแห่งเมืองกิซ่า อันเป็นสัญลักษณ์สำคัญของเมือง
Medicine Galleries, Science Museum, London
พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งลอนดอนกำหนดเปิดตัวแกเลอรี่ใหม่ช่วงใบไม้ร่วงปีนี้ โดย Medicine Galleries จะแปลงโฉมทั้งฟลอร์ให้เป็นคอลเลคชั่นว่าด้วยพัฒนาการกว่า 400 ปีของการแพทย์และสุขภาพ ด้วยวัตถุกว่า 2,000 ชิ้นจากคอลเลคชั่นของ Sir Henry Wellcome และพิพิธภัณฑ์ Science Museum ที่น่าสนใจคือที่นี่ให้ความสำคัญกับการดีไซน์และสุนทรียะไม่น้อยไปกว่าการเล่าเรื่องทางวิทยาศาสตร์ โดยทางพิพิธภัณฑ์ได้ว่าจ้างศิลปินชาวอังกฤษชื่อดัง Marc Quinn สร้างงานประติมากรรมขนาดใหญ่ “Self-Conscious Gene” ไว้ต้อนรับผู้มาเยือนแกลเลอรี่ใหม่นี้ด้วย โดยรูปปั้นสูง 3.5 เมตรนี้เป็นรูปเหมือนของ Rick Genest ศิลปินชาวแคนาดาผู้สักรูปโครงกระดูกตัวเองไว้ทั่วร่างกายหลังจากที่ป่วยหนัก ซึ่งเป็นผลงานที่เชื่อมโยงไปสู่ธีมของการแพทย์และร่างกายได้เป็นอย่างดี
ที่มา:
https://www.theartnewspaper.com/preview/the-year-ahead-2019-new-museums
ภาพปก: National Museum of Qatar ภาพจาก https://www.theartnewspaper.com/preview/the-year-ahead-2019-new-museums
Tags: museum, Museums Now
