ในเวลาเดียวกับที่รัสเซียและยูเครนยังรบกันอย่างดุเดือด ปี 2022 ยังเป็นปีที่ไทยและรัสเซียสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตร่วมกันครบ 115 ปี เป็นหนึ่งในประเทศเก่าแก่ลำดับต้นๆ ที่ไทยเปิดความสัมพันธ์ด้วย ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5

ในเวลานั้น ในหลวง รัชกาลที่ 5 ตัดสินใจส่งสมเด็จฯเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ พระโอรสองค์ที่ 40 สมเด็จพระอนุชาธิราชของในหลวงรัชกาลที่ 6 ผู้ที่มีโอกาสสูงมากจะได้ขึ้นเป็น ‘พระมหากษัตริย์’ พระองค์ต่อไป ไปเรียนวิชาทหารม้าที่รัสเซีย หลังจากในหลวงรัชกาลที่ 5 ทรงมีพระราชปฏิสันถาร ‘ถูกคอ’ กับพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2

ขณะเดียวกัน ภาพถ่ายระหว่างพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ 5 และสมเด็จพระจักรพรรดินิโคลัสที่ 2 ยังถูกจารึกในฐานะภาพถ่ายที่เผยแพร่ไปทั่วยุโรปในยุคล่าอาณานิคม และว่ากันว่าเป็นหลักฐานที่ทำให้ไทยรอดพ้นจากการตกเป็นเมืองขึ้นแบบเดียวกับประเทศเพื่อนบ้าน ด้วยความสัมพันธ์พิเศษระหว่างฝรั่งเศส และรัสเซีย

แต่หลังจากภาพถ่ายภาพนั้น ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับรัสเซียก็เป็นไปอย่างหวานอมขมกลืน รัสเซีย กลายเป็นประเทศคอมมิวนิสต์เต็มตัว อดีตพระมหากษัตริย์ที่ถ่ายรูปกับรัชกาลที่ 5 กลายเป็นพระมหากษัตริย์ที่ถูกสังหารล้างราชวงศ์ สหภาพโซเวียตกลายเป็นศัตรูสำคัญกับรัฐบาลไทย และในหน้าฉากความสัมพันธ์อันสวยหรูที่กลายเป็น ‘ความสัมพันธ์พิเศษ’ ชนิดที่คนไทยสามารถเข้ารัสเซียได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า ทั้งที่ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมา ไทยและรัสเซียเป็น ‘คู่ขัดแย้ง’ กันอย่างเข้มข้นมาโดยตลอด

b-holder พาย้อนกลับไปติดตามความสัมพันธ์ตลอด 115 ปี ของทั้ง 2 ประเทศ ว่าในความสัมพันธ์อันซับซ้อนของทั้ง 2 ประเทศ มีอะไรที่เกิดขึ้นบ้างระหว่างทาง ตั้งแต่ยุครัชกาลที่ 5 ยุคสงครามเย็น และความสัมพันธ์ระหว่าง ทักษิณ ชินวัตร กับประธานาธิบดี วลาดีมีร์ ปูติน ที่เป็นใบเบิกทาง ทำให้รัสเซียเป็นหนึ่งในประเทศที่แนบแน่นกับไทยที่สุดในศตวรรษที่ 21

Tags: , , ,