เครือข่ายนักข่าวสืบสวนสอบสวนทั่วโลก (ICIJ) เปิดเอกสารหลุด FinCEN Files ซึ่งเผยให้เห็นการโยกย้ายเงินกว่า 2 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ เมื่อวันที่ 20 กันยายนที่ผ่านมา เอกสารเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของระบบการธนาคารระหว่างประเทศที่ได้รับการคุ้มครองความลับขั้นสุด ธนาคารใช้เอกสารนี้เพื่อรายงานพฤติกรรมน่าสงสัย แต่ก็ไม่ใช่ข้อพิสูจน์ว่ามีการก่ออาชญากรรมหรือกระทำความผิด

เอกสารนี้ บัซฟีด นิวส์ ได้รับมาและได้แจกจ่ายกันในกลุ่มของเครือข่ายนักข่าวสืบสวนสอบสวนทั่วโลกหลายร้อยคน ซึ่งมาจาก 108 องค์กรข่าวใน 88 ประเทศ  เอกสารที่หลุดมานี้รวบรวมเอกสารมากกว่า 2,500 รายการ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเอกสารรายงานกิจกรรมที่น่าสงสัย (SARs) ที่ธนาคารส่งให้กับทางการสหรัฐอเมริกาในช่วงปี 2000-2017 แสดงความกังวลต่อการดำเนินการของลูกค้าของตนเองว่าอาจกระทำการที่ผิดกฎหมาย นอกจากนี้ยังมีบันทึก 17,641 รายการที่ได้มาจากการใช้กฎหมายเปิดเผยข้อมูลข่าวสารและเอกสารอื่นๆ 

FinCEN หรือชื่อเต็มว่า Financial Crimes Enforcement Network เป็นองค์กรของภายใต้กระทรวงการคลังสหรัฐอเมริกาทำหน้าที่บริหารข้อมูลเกี่ยวกับความผิดทางการเงิน ข้อกังวลเกี่ยวกับธุรกรรมต่างๆ ด้วยสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐต้องถูกส่งมายัง FinCEN แม้ว่าจะเกิดขึ้นนอกสหรัฐอเมริกา  ธนาคารต้องส่งรายงานกิจกรรมที่น่าสงสัย (SARs) เพื่อรายงานว่าธนาคารกังวลว่าลูกค้าอาจจะทำอะไรที่ไม่ถูกต้องหรือไม่ ธนาคารต้องแน่ใจว่า ตนเองไม่ได้มีส่วนในการฟอกเงินร่วมกับลูกค้า หรือกระทำการใดๆ ที่ผิดกฎหมาย ในทางกฎหมาย พวกเขาต้องรู้ว่าลูกค้าของตนเองคือใคร ถ้ามีหลักฐานว่าลูกค้าก่ออาชญากรรมก็ควรจะยับยั้ง

ชื่อของธนาคารใหญ่ระดับโลก 5 แห่งได้แก่ HSBC JPMorgan ดอยซ์แบงก์ สแตนดาร์ดชาร์เตอร์ และแบงก์ออฟนิวยอร์ก เมลลอน ปรากฏอยู่ในเอกสารมากที่สุด

ข้อมูลส่วนหนึ่งที่น่าสนใจจากการเปิดเผยข้อมูลครั้งนี้ เช่น

ธนาคารสแตนดาร์ดชาร์เตอร์โยกย้ายเงินของอัล ซารูนี เอ็กซเชนจ์ บริษัทที่ตั้งอยู่ในเมืองดูไบ ซึ่งภายหลังถูกกล่าวหาว่าเป็นแหล่งฟอกเงินของกลุ่มตาลีบัน ขณะที่อัล ซารูนีเป็นลูกค้าของธนาคาร ทหารตาลีบนโจมตีและสังหารประชาชนหลายครั้ง

ธนาคาร HSBC ในฮ่องกงปล่อยให้เครือข่ายแชร์ลูกโซ่ WCM777 โยกย้ายเงินมากกว่า 15 ล้านดอลลาร์สหรัฐ แม้ว่าจะถูกห้ามทำธุรกิจใน 3 รัฐซึ่งทางการระบุว่า เครือข่ายนี้หลอกเอาเงินอย่างน้อย 80 ล้านดอลลาร์สหรัฐจากนักลงทุน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้อพยพจากละตินอเมริกาและเอเชีย และเจ้าของบริษัทเคยโกงเงินกองทุนไปซื้อสนามกอล์ฟ 2 แห่ง แมนชั่นขนาด 7,000 ฟุต รวมถึงลงทุนในเหมืองประเทศเซียรา ลีโอน

เจพีมอร์แกนโยกย้ายเงินมากกว่า 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐจากกองทุน1MDB มาเลเซีย ซึ่งถูกเปิดโปงว่าเป็นการทุจริตใหญ่ของอดีตนายกรัฐมนตรีมาเลเซีย รวมทั้งโยกเงินมากกว่า 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐของบริษัทพลังงานที่ถูกกล่าวหาว่าโกง และทำให้เกิดไฟฟ้าดับทั่วประเทศเวเนซูเอลา 

เฟอร์กัส ชีล เครือข่ายผู้สื่อข่าวสืบสวนนานาชาติ (The International Consortium of Investigative Journalists: ICIJ) กล่าวว่า ข้อมูลที่หลุดออกมานี้เป็นเอกสารที่ระบุว่าธนาคารต่างๆ รู้เรื่องการไหลเวียนของเงินสกปรกทั่วโลก รายงานของ ICIJ ระบุว่า เงินสกปรกที่เคลื่อนที่ได้อย่างอิสระมีส่วนช่วยให้กลุ่มอาชญากรดำรงอยู่และทำลายเสถียรภาพของชาติต่างๆ รวมทั้งเป็นตัวเร่งความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ กองทุนฟอกเงินต่างๆ มักมีการสับเปลี่ยนชื่อเจ้าของบัญชีต่างๆ โดยมีบริษัทที่จดทะเบียนในประเทศปลอดภาษีเป็นตัวแทน ทำให้ชนชั้นนำสามารถซ่อนเงินจากเจ้าหน้าที่รัฐและหน่วยงานภาษีได้ ICIJ กล่าวว่ามีอย่างน้อย 20% จากรายงานที่ได้รับ ลูกค้าของธนาคารเป็นบริษัทที่จดทะเบียนในประเทศปลอดภาษี เช่น บริติช เวอร์จิน ไอส์แลนด์

ที่มา:

https://www.bbc.com/news/uk-54226107

https://www.buzzfeednews.com/article/jasonleopold/fincen-files-financial-scandal-criminal-networks

https://www.icij.org/investigations/fincen-files/global-banks-defy-u-s-crackdowns-by-serving-oligarchs-criminals-and-terrorists/

https://www.straitstimes.com/business/banking/fincen-documents-reportedly-show-banks-moved-illicit-funds-media-reports