ชาวอาร์เมเนียชุมนุมต่อต้านรัฐบาลอาร์เมเนียต่อเนื่องหลายสัปดาห์ ล่าสุด นิโคล ปาชินเนียน (Nikol Pashinyan) แกนนำต่อต้านรัฐบาลและแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีประกาศพักรบชั่วคราว
การชุมนุมมีขึ้นตั้งแต่กลางเดือนเมษายนเป็นต้นมา และทวีความรุนแรงมากขึ้นเมื่อวันที่ 2 พ.ค. หลังสภาอาร์เมเนียลงมติ 55 ต่อ 45 ไม่เลือก ‘นิโคล ปาชินเนียน’ ผู้นำฝ่ายต่อต้านรัฐบาลเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ แต่เสนอชื่อ ‘แซร์ช ซาร์กเซียน’ (Serzh Sargsyan) ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีมาแล้ว 10 ปีแทน
ด้วยเหตุนี้ จึงเกิดการเดินขบวนประท้วงครั้งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีมาในประเทศ มีการปิดถนน สถานีรถไฟ รวมทั้งปิดถนนเข้า-ออกสนามบิน สื่อตะวันตกรายงานว่านี่เป็นการชุมนุมแบบอารยะขัดขืน และไม่มีการนองเลือดใดๆ
แกนนำพรรครีพับลิกันกล่าวว่า จะสนับสนุนให้ปาชินเนียนเป็นนายกรัฐมนตรีชั่วคราวในการลงมติเป็นวาระพิเศษอีกครั้งของรัฐสภาในวันอังคารหน้า (8 พ.ค.) ปาชินเนียนจึงบอกให้ผู้สนับสนุนของเขาหยุดพักการเคลื่อนไหว
แต่พรรครีพับลิกันไม่ได้ระบุชื่อของปาชินเนียนโดยตรง บอกเพียงว่าจะสนับสนุนผู้สมัครที่ได้รับการเสนอชื่อโดยสมาชิกสภาจำนวน 1ใน 3 และพรรคจะไม่ส่งผู้สมัคร ทำให้ปาชินเนียนเป็นผู้เข้าแข่งขันรายเดียว
“นี่ไม่ใช่การต่อสู้เพื่อให้ นิโคล ปาร์ชินเนียน เป็นนายกรัฐมนตรี แต่เป็นการต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน ประชาธิปไตย นิติรัฐ และนี่คือเหตุผลว่า ทำไมประชาชนไม่รู้สึกเหน็ดเหนื่อย และจะไม่เหนื่อย” ปาชินเนียนให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวบีบีซี
เมื่อเย็นวันพุธ ปาชินเนียนวัย 42 ปีกล่าวกับผู้ชุมนุมประมาณ 150,000 คนในใจกลางกรุงเยเรวาน เมืองหลวงของประเทศว่า เขาเชิญชวนให้สมาชิกสภาก้าวข้ามความเป็นพรรค แล้วลงคะแนนเสียงให้กับ ‘ผู้สมัครของประชาชน’ ด้วยตัวเองในการลงมติครั้งใหม่วันที่ 8 พ.ค. ที่จะถึงนี้
“ตอนนี้เราจะหยุดพักชั่วคราวและพักผ่อน” ปาชินเนียนบอกกับผู้สนับสนุนที่ส่วนใหญ่เป็นคนหนุ่มสาว “แม้ว่าเราจะไม่เหนื่อย เราต้องเก็บความเข้มแข็งไว้ และเตรียมพร้อมสำหรับการไล่ตามเป้าหมายของเรา กลับไปเรียนและอ่านหนังสือต่อเถิด”
เนื่องจากอาร์เมเนียเป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล และอยู่ใกล้กับมอสโก อาร์เมเนียถูกจับตามองอย่างระมัดระวังทั้งรัสเซีย และประเทศตะวันตก
อาร์เมเนียมีประชากร 3 ล้านคน และต้องพึ่งพารัสเซียซึ่งมีฐานทัพอยู่ในประเทศสองแห่ง โดยต้องพึ่งพารัสเซียในการสนับสนุนด้านพลังงาน เศรษฐกิจ และการแก้ไขความขัดแย้งกับประเทศเพื่อนบ้านอย่างอาเซอร์ไบจัน แม้ว่ารัสเซียจะขายอาวุธให้กับทั้งสองประเทศก็ตาม
ปาชินเนียนยืนยันตลอดว่า การเคลื่อนไหวของเขาไม่ได้มาจากแรงผลักดันด้านภูมิศาสตร์ทางการเมือง แต่มาจากความต้องการที่จะรื้อถอนการปกครองของกลุ่มชนชั้นนำที่ถือครองอำนาจในประเทศมายาวนาน แต่รัสเซียเป็นหนึ่งในผู้เล่นที่ปรากฏมาตลอดในความขัดแย้งการเมืองของอาร์เมเนีย
ในจดหมายเปิดผนึกที่ตีพิมพ์ลงในหนังสือพิมพ์ถึงประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน เมื่อวันพุธ ผู้อำนวยการสำนักข่าวอาร์เมเนียเรียกร้องให้ผู้นำรัสเซียอยู่ห่างจากการเมืองของอาร์เมเนีย
“เชื่อเถอะว่า การอภิปรายเมื่อวันที่ 1 ไม่ได้เพิ่มจำนวนของประชาชนที่สนับสนุนการใกล้ชิดกับรัสเซียเลย” อรา ทาเดโวไซยาน (Ara Tadevosyan) ระบุในจดหมาย “คุณมีเรื่องที่ต้องนึกถึงอยู่เยอะแล้วในรัสเซียและระดับโลก เรื่องนี้ไม่คุ้มค่ากับเวลาหรอก”
ก่อนการลงมติเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา สมาชิกสภาบางส่วนจากพรรครีพับลิกันวิจารณ์ปาชินเนียนหลายเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องที่เขาไม่จงรักภักดีกับรัสเซีย บางส่วนมองว่า การแสดงท่าทีจงรักภักดีต่อรัสเซียจะเป็นสิ่งที่ช่วยเสริมความมั่นคงให้อาร์เมเนียได้
ริชาร์ด กิราโกเซียน ผู้อำนวยการศูนย์ภูมิภาคศึกษาในเยเรวานกล่าว แม้จะไม่จริงใจขนาดไหน แต่ภาพที่แสดงออกมาว่า อาร์เมเนียเป็นพันธมิตรที่ภักดีต่อรัสเซียมาต่อเนื่องยาวนาน เป็นเรื่องที่สำคัญไม่ว่าความจริงจะเป็นอย่างไร เขามองว่ามันจะช่วยหลีกเลี่ยงการแทรกแซงหรือความเคลื่อนไหวใดๆ จากรัสเซียที่จะทำลายรัฐบาลใหม่”
ทั้งนี้ การปฏิวัติที่ปราศจากการนองเลือดของอาร์เมเนีย ช่วยหลีกเลี่ยงการตอบโต้ที่แข็งกร้าวจากรัสเซีย ซึ่งมักจะเข้าไปแทรกแซงประเทศที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตมาก่อน อย่างยูเครนหรือจอร์เจีย
ที่มา:
- https://www.washingtonpost.com/world/europe/armenias-pro-democracy-movement-defiant-in-face-of-parliament-rejection/2018/05/02/dbb57c0a-4de7-11e8-84a0-458a1aa9ac0a_story.html?noredirect=on&utm_term=.8130a3c2a28b
- http://www.bbc.com/news/world-europe-43983146
- https://www.theguardian.com/world/2018/may/01/armenian-opposition-leader-nikol-pashinyan-falls-short-in-pm-bid