หากชายข้ามเพศต้องการตั้งครรภ์และมีลูก จะเหมาะสมหรือไม่ถ้าบุคลากรทางการแพทย์ทั้งหลายเรียกพวกเขาว่า ‘แม่’?

เรียกคนท้องว่า ‘แม่’ อาจจะเป็นการเหยียดคนข้ามเพศ?

สมาคมการแพทย์แห่งสหราชอาณาจักร (British Medical Association) ได้ข้อสรุปตรงกันว่า ‘ไม่ควร’ เรียกคนตั้งครรภ์ว่าแม่เสมอไป เพราะอาจเป็นการเหยียดคนข้ามเพศได้ และจัดทำคู่มือแนะนำแนวทางการสื่อสารปฏิบัติให้สมาชิกสมาคมจำนวนกว่า 160,000 คน ซึ่งหมายรวมถึงแพทย์เวชปฏิบัติทั่วไปและบุคคลที่ทำงานในโรงพยาบาลในเครือ เรียกบุคคลที่กำลังตั้งครรภ์ว่า ‘คนท้อง’ แทนการเรียกว่า ‘คุณแม่’

ทางสมาคมเสนอประเด็นนี้ขึ้นในหนึ่งสัปดาห์หลังจากที่มีการเปิดเผยเรื่องราวของ เฮย์เดน ครอส (Hayden Cross) ชายข้ามเพศที่เป็น ‘ผู้ชาย’ อย่างถูกต้องตามกฎหมาย และได้รับยาเพิ่มฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งตัดสินใจหยุดการผ่าตัดแปลงเพศชั่วคราวเมื่อพบว่าตัวเองกำลังตั้งครรภ์ได้ 4 เดือน

เว็บไซต์ Mirror รายงานว่า นี่ถือเป็นกรณีแรกที่เกิดขึ้นในสหราชอาณาจักรเลยก็ว่าได้ จากสถิติที่ผ่านมาพบว่ามีผู้ให้กำเนิดเด็กทารกกว่า 775,000 คนต่อปี แต่ไม่เคยมีเหตุการณ์ไหนที่บุคคลข้ามเพศตั้งครรภ์และกำลังจะให้กำเนิดเด็กทารกอย่างกรณีนี้

คู่มือแนะนำนี้มีชื่อว่า A Guide To Effective Communication: Inclusive Language in the Workplace ที่ทางสมาคมการแพทย์แห่งสหราชอาณาจักรเสนอจัดทำขึ้นเพื่อหลีกเลี่ยงการเหยียดคนข้ามเพศ และส่งเสริมความแตกต่างทางเพศในคราวเดียวกัน

เนื้อหาในคู่มือระบุว่า “กลุ่มคนจำนวนมากที่ตั้งครรภ์และให้กำเนิดเด็กทารกถูกกำหนดว่าต้องเป็นผู้หญิงเท่านั้น แต่ก็มีกรณีที่ชายข้ามเพศและคนที่มีเพศกำกวม (Intersex) สามารถตั้งครรภ์ได้เช่นกัน โดยเราสามารถเรียกรวมบุคคลที่เป็นชายข้ามเพศและคนที่มีเพศกำกวมที่สามารถตั้งครรภ์ได้ว่า ‘คนท้อง’ แทนการใช้คำว่า ‘คุณแม่’

นอกจากนี้ยังแนะนำให้บุคลากรทางการแพทย์งดใช้คำว่า ‘เพศชายโดยกำเนิด’ (born man) และ ‘เพศหญิงโดยกำเนิด’ (born woman) สำหรับบุคคลข้ามเพศ เพราะถือว่าคำเหล่านั้นอธิบายสถานการณ์ที่ซับซ้อนเช่นนี้ง่ายเกินไป

ดร.แอนเธีย โมวัต (Anthea Mowat) ผู้บริหารระดับสูง (Senior Executive) ได้เขียนบนเว็บไซต์สมาคมการแพทย์ของอังกฤษว่า

“ฉันอยากให้พวกคุณทุกคนได้อ่านและแชร์คู่มือนี้ รวมทั้งคิดต่อว่าคุณจะเอาไปใช้ในการทำงานแต่ละวันได้อย่างไร ฉันคิดว่ามันถึงเวลาที่เราต้องสนับสนุนและปกป้องเพื่อนร่วมงาน รวมทั้งคนไข้ของเรา”

โฆษกสมาคมการแพทย์แห่งสหราชอาณาจักรกล่าวว่า เอกสารนี้จัดทำขึ้นเพื่อการทำงานของบุคลากรในสมาคมการแพทย์อังกฤษเท่านั้น และนี่ไม่ใช่คู่มือแนะนำวิธีการปฏิบัติต่อคนไข้ ‘อย่างเป็นทางการ’ ของแพทย์ทั้งหมด และไม่ได้บังคับใช้ในระบบการบริการด้านสุขภาพแห่งชาติของอังกฤษ (National Health Service) อย่างที่หลายๆ คนเข้าใจ

หลายฝ่ายไม่เห็นด้วยกับการสั่งห้ามหมอเรียกคนท้องว่า ‘แม่’

แม้ว่านี่จะเป็นสัญญาณการเปลี่ยนแปลงที่ดีสำหรับกลุ่ม LGBT แต่ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากหลายๆ ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยกับกรณีนี้

ลอรา เพอร์รินส์ (Laura Perrins) ผู้ต่อสู้ด้านสิทธิสตรีบอกว่า คู่มือแนะนำนี้เป็นการ ‘ต่อต้านวิทยาศาสตร์’ ‘ต่อต้านเพศหญิง’ และ ‘ต่อต้านความเป็นแม่’

“แพทย์ทุกคนรู้ว่ามีแต่เพศหญิงเท่านั้นที่ให้กำเนิดลูกได้ การใช้คำอื่นถือเป็นเรื่องที่รุนแรงและอันตราย

“การปฏิบัติเช่นนี้จะทำให้ผู้หญิงทั่วประเทศไม่พอใจ และเป็นตัวอย่างที่แสดงให้เห็นว่าผู้หญิงส่วนใหญ่โดนดูถูกเพื่อคนกลุ่มเล็กๆ”

ฟิลิป เดวีส์ (Philip Davies) สมาชิกรัฐสภาจากพรรคอนุรักษ์นิยมบอกว่าคู่มือดังกล่าวนั้น ‘ไร้สาระโดยสิ้นเชิง’

“จะเกิดอะไรขึ้น ถ้าหากคุณไม่สามารถเรียกคนท้องว่าแม่ได้”

นอกจากนี้ ไมเคิล นาเซอร์-อาลี (Michael Nazir-Ali) บิชอปแห่งโรเชสเตอร์คนก่อนกล่าวว่า “ผมคิดว่ามันเป็นเรื่องน่าเศร้าที่สังคมเราถูกผลักดันมาในทิศทางนี้ พระเจ้าได้สร้างให้เราเป็นชายและหญิง และแม่มีความผูกพันกับลูกในแบบที่ต่างไปจากพ่อ การตัดสินใจเช่นนี้จะทำให้คนสับสนในบทบาทการเลี้ยงลูกของผู้เป็นแม่”

อย่างไรก็ตาม ฮีตเธอร์ แอชตัน (Heather Ashton) จากกลุ่มผู้สนับสนุนบุคคลข้ามเพศ TG Pals ได้ออกมาสนับสนุนการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้

“พวกเราทุกคนรู้อยู่แล้วว่าในทางชีววิทยา เพศหญิงคือเพศที่สามารถตั้งครรภ์ได้ แต่กลุ่มคนข้ามเพศก็สามารถเป็นผู้ปกครองได้เช่นกัน นี่เป็นการเปลี่ยนแปลงก้าวใหญ่ในการป้องกันการเหยียดเพศ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงศัพท์ในการเรียกใหม่ครั้งนี้เป็นเรื่องที่ดีสำหรับใครก็ตามที่อยากเป็นผู้ปกครองและมีสิทธิในการเป็นผู้ปกครอง”

การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในวงการแพทย์แห่งสหราชอาณาจักรครั้งนี้อาจส่งผลกระทบต่อมุมมองเรื่องคนท้องในประเทศต่างๆ ไม่เพียงแต่วงการแพทย์เท่านั้น แต่รวมไปถึงอุตสาหกรรมอื่นๆ ในโลกที่จะเปิดรับความหลากหลายทางเพศมากขึ้น หรือแม้แต่ป้องกันการเหยียดเพศสภาพของ LGBT ในปัจจุบัน

ภาพประกอบ: Karin Foxx

อ้างอิง:

http://www.mirror.co.uk/news/uk-news/nhs-doctors-told-not-call-9714748

http://www.dailymail.co.uk/news/article-4167632/Don-t-call-pregnant-patients-mothers.html

http://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/29/dont-call-pregnant-women-expectant-mothers-might-offend-transgender

FACT BOX:

Intersex คือคำศัพท์ที่ใช้กับภาวะที่บุคคลหนึ่งเกิดมาพร้อมกับสรีระทางเพศหรืออวัยวะสืบพันธุ์ที่กำกวม อาจมีลักษณะที่ไม่ตรงกับเพศชายหรือหญิง หรือมีอวัยวะสืบพันธุ์ทั้งสองเพศ

Tags: